Posłuchaj rozmowy z Marszałkiem Województwa Lubelskiego Sławomirem Sosnowskim i dyrektorem Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego Antonim Skrabuchą |
Marszałek Sosnowski mówił o skutkach suszy w województwie lubelskim oraz o swoim gospodarstwie. Marszałek województwa prowadzi tucz trzody chlewnej, uprawia też zboża, głównie rzepak, który nie ucierpiał w wyniku suszy. W województwie jest wielu plantatorów buraka cukrowego i te uprawy też ucierpiały. W gminach trwa szacowanie strat, ale obszerne informacje na ten temat zbierane są przez służby wojewody. Jak stwierdził – susza dotknęła rolników w momencie gdy kraj wchodzi w nowy okres pomocowy.
Antoni Skrabucha, dyrektor Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, dzięki któremu do dyspozycji rolników w całym województwie lubelskim jest kilkuset doradców. Mówił o pracy doradców z ODR – ów, o działalności doradczej i innych działaniach LODR. Lubelski Ośrodek Doradztwa zatrudnia 370 osób, natomiast doradców merytorycznych jest 290. Oddziały są w każdym powiecie, w każdej gminie pełnione są dyżury i organizowane liczne szkolenia w gminach, świetlicach wiejskich, świetlicach OSP.
Posłuchaj rozmowy ze Sławomirem Parchomiukiem, rolnikiem z Wólki Kościeniewickiej |
Sławomir Parchomiuk, rolnik z Wólki Kościeniewickiej, prowadzi wspólnie z żoną i synami gospodarstwo rolne na powierzchni 70 ha. Specjalizuje się w hodowli krów mlecznych . Aktualnie posiada 50 krów. Na rozwój gospodarstwa – zakup sprzętu korzystał z PROW 2007-13. W PROW przeznaczył fundusze na sprzęt rolniczy: zakup ciągnika, owijarki, wozu paszowego, przyczepy, siewnika do kukurydzy. Warto było skorzystać z tych środków. Jego zdaniem środki ciężko pozyskać, ale się opłaca. W przyszłości chce skorzystać z kolejnych funduszy. Planuje zakupić większy sprzęt rolniczy.
Posłuchaj rozmowy z Zenonem Stefanowskim, wójtem gminy Kłoczew |
Zenon Stefanowski, wójt gminy Kłoczew. W gminie Kłoczew wiele inwestują, dlatego każde pozyskane z różnych źródeł zewnętrznych środki finansowe przeznaczane są na realizację kolejnych przedsięwzięć, które podnoszą standard życia mieszkańców. Na przykład dzięki pozyskanym pieniądzom w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-13 wykonano wiele inwestycji. Gmina korzystała z dwóch Osi PROW: osi III (Podstawowe usługi dla ludności i gospodarki wiejskiej) oraz z osi IV (Lider). Wybudowano sieć kanalizacji sanitarnych w gminnej i gminnej oczyszczalni ścieków w Kłoczewie. W nowym okresie programowania będą rozbudowywać sieć kanalizacyjną w kolejnych miejscowościach gminy. Na inwestycje w gospodarkę wodno – ściekową gmina Kłoczew wykorzystała pełny limit środków przewidzianych dla jednostki samorządu terytorialnego czyli 4 mlny zł. Pozyskano także środki na rozbudowę infrastruktury sportowej – zmodernizowano boisko gminy w miejscowości Stare Zadybie. Z osi III gmina Kłoczew otrzymała dofinansowanie w wysokości blisko 4 milionów 200 tys. złotych. Pozyskano także środki z osi IV poprzez przynależność do Lokalnej Grupy Działania „Razem ku lepszej przyszłości” w Łukowie. Z tej osi gmina pozyskała blisko 400 tys. złotych (remonty świetlic wiejskich, zakup strojów ludowych dla zespołów śpiewaczych a także na organizację różnego rodzaju imprez integracyjnych, takich jak jarmarki, dożynki itp.)
Z budżetu gminy nie byliby w stanie zrealizować tych wszystkich inwestycji. Dzięki PROW poprawiła się aktywność społeczna mieszkańców, powstały nowe stowarzyszenia, zespoły śpiewacze.
Gmina przygotowuje się do nowego programowania. Chcą pozyskać środki na rozbudowę gospodarki wodno – ściekowej. Ubolewają, że został obniżony limit z 4 mln do 2 mln zł. Zdaniem Wójta, jeśli wniosek jest dobrze przygotowany to nie jst trudno pozyskać środki.
Posłuchaj rozmowy z Karoliną Domańską-Bichtą, rolniczką z Janopola |
Karolina Domańska – Bichta, rolniczka z Janopola przejęła po rodzicach duże gospodarstwo rolne nastawione na produkcję mleka krowiego i wspólnie z mężem postawili na zwiększenie rentowności i konkurencyjności swojego gospodarstwa. Jest to możliwe dzięki pozyskanym środkom unijnym w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-13. Państwo Bichtowie z gminy Kłoczew na tym nie poprzestają. Hodują bydło mleczne (120 sztuk), 50 ha. Pierwsza pomoc z jakiej skorzystała w ramach PROW to premia dla młodego rolnika w 2011 roku w wysokości 75 tys. zł. Te fundusze dołożyli do zakupu nowego ciągnika rolniczego. W 2013 roku złożyli wniosek na modernizację gospodarstw rolnych. W 2015 r. został pozytywnie rozpatrzony i udało się zakupić nowe maszyny: duży ciągnik rolniczy, rozrzutnik, prasa rolująca. Zdaniem rozmówczyni pozyskanie środków nie jest trudne. W przyszłej perspektywie będą także składać wnioski o unijne dofinansowanie.
Posłuchaj rozmowy z Katarzyną Stefaniuk z Wólki Polinowskiej, właścicielką gospodarstwa sadowniczego |
Katarzyna Stefaniuk z Wólki Polinowskiej, gospodarstwo sadownicze. W gminie Konstantynów funkcjonuje wiele rodzinnych gospodarstw sadowniczych. Produkcja owoców jest tu najczęściej zdywersyfikowana, dominuje jednak uprawa jabłek. Takie gospodarstwo w miejscowości Wólka Polinowska prowadzi Katarzyna Stefaniuk z rodziną. W trudnym momencie z jakim przyszło się zmierzyć gospodarstwu pomocne okazały się środki pozyskane w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Prowadzi gospodarstwo rolne o powierzchni ponad 15 ha użytków rolnych. Jest to gospodarstwo sadownicze – w większości sad jabłoniowy, ¼ - aronia i ¼ - porzeczka oraz niewielki sad gruszowy. Susza spowodowała zmniejszenie plonów. Sadownicy korzystali z PROW. Ze środków unijnych zakupili sprzęt i wykonali nasadzenia. Katarzyna Stefaniuk chce skorzystać z nowego programowania. Będą składali wnioski. Liczy, że będzie można skorzystać z dofinansowania na fotowoltaikę.
Posłuchaj rozmowy z Robertem Melaniukiem z Zakanala, producentem roślinnym |
Robert Melaniuk z Zakanala w gminie Konstantynów prowadzi trzydziestohektarowe gospodarstwo rolne 30 – to hektarowe specjalizujące się w produkcji roślinnej (zboża). Przez kilkanaście lat, odkąd przejął gospodarstwo, znacznie je rozwinął i wyspecjalizował. Pomogły w tym środki pozyskane w ramach PROW-u. Z działania „Inwestycje w gospodarstwach rolnych” wybudował 2 silosy zbożowe, z działania „Różnicowanie działalności rolniczej” zakupił kombajn zbożowy. Z działania „Modernizacja gospodarstw rolnych” w ramach dwóch wniosków kupił ciągnik, pługi, agregaty, przyczepę, ładowacz do ciągnika, komputer z oprogramowaniem, wybudował też budynek gospodarczy. W 2010 roku przeszedł na VAT. W PROW 2014-2020 też chce skorzystać ze środków unijnych.
Od 11.00 do 15.00 Katolickie Radio Podlasie nadawało program z Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Końksowoli.
Posłuchaj rozmowy z Piotrem Wochem i Krzysztofem Kurusem z Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego |
Piotr Woch, kierownik działu systemów produkcji rolnej, standardów rolnych i doświadczalnictwa i Krzysztof Kurus, główny specjalista ds. roślin zbożowych i oleistych z LODR, mówili o skali tegorocznej suszy. Dotyczy ona całego województwa, o odszkodowaniach dla rolników z tytułu suszy, o oszacowaniu skutków suszy i trudności w oszacowaniu skutków suszy w gospodarstwach hodowlanych (mniej i mniejszej jakości pasze).
Posłuchaj rozmowy ze Starościną Dożynek Barbarą Wierzchowską z Nowosiółek |
Barbara Wierzchowska z Nowosiółek w powiecie tomaszowskim, starościna dożynek. Razem z mężem prowadzi gospodarstwo 300 – hektarowe nastawione na produkcje roślinną (zboża ozime i jare, buraki cukrowe, rzepak, soja). Korzystają ze wszystkich programów z UE. Zakup tych maszyn które posiadają nie byłby możliwy, bez dofinansowania z Unii. Z PROW korzystali z dofinansowania na zakup maszyn rolniczych i na rozbudowę gospodarstwa. W kolejnej perspektywie także chcą pozyskać fundusze.
Posłuchaj rozmowy z Piotrem Jelonkiem z OR ANR w Lublinie |
Piotr Jelonek OR ANR w Lublinie, mówił o sprzedaży gruntów rolnych. Pozostało już niewiele gruntów – ok. 30 tys. ha. Mówił komu i na jakich zasadach sprzedawane są grunty. Mówił także o cenach gruntów i porównał je do cen ogólnopolskich. W związku z przyszłorocznym uwolnieniem sprzedaży gruntów nie zauważył zwiększonego zainteresowania zakupem ziemi.
Posłuchaj rozmowy ze Starostą Dożynek Grzegorzem Kocielnikiem z Woli Mysłowskiej |
Grzegorz Kocielnik z Woli Mysłowskiej, starosta dożynek wojewódzkich w Końskowoli. Zajmuje się produkcją mleczną, jeden z największych dostawców SM w Rykach. Posiada 250 hektarów. Ostatnio rozpoczął hodowlę koni zimnokrwistych. Opowiada o tym jak mieszkając i pracując w Warszawie zdecydował o powrocie na wieś. Opowiedział także o problemach producentów mleka, suszy i słabej jakości pasz oraz o karach za przekroczenie kwot mlecznych. Z PROW w ramach modernizacji zakupił maszyny: kombajn zbożowy, prasa wysokiego zgniotu i do tego dokupił ziemię. Na nowy okres finansowania nie ma planów, ponieważ w myśl przepisów jego gospodarstwo jest już za duże i nie przysługuje mu możliwość korzystania dofinansowania. Jeśli pojawią się możliwości, to na pewno skorzysta z unijnych środków.
Posłuchaj rozmowy ze Zbigniewem Małafiejewem, pszczelarzem ze Stępkowa k. Parczewa |
Zbigniew Małafiejew, pszczelarz ze Stępkowa k. Parczewa właściciel „Pasieki Longina Kubickiego”. Posiada w pasiece 120 rodzin. Jest to typowa, stała pasieka z ulami warszawskimi. Mijający rok, jeśli chodzi o miód uznaje na średnio udany. Opowiedział też o największych zagrożeniach dla pszczelarzy, czyli chorobach pszczół. Opowiadał o swojej pasji i o tradycji rodzinnej produkcji miodu. Korzysta ze środków unijnych. Jest członkiem Polskiego Związku Pszczelarskiego, który ma dotacje unijne. Co roku, kupując sprzęt, matki pszczele, leki – otrzymuje refundację w wysokości 50 procent. Polskie pszczelarstwo jest na poziomie światowym. Opowiedział o konieczności utrzymania standardów unijnych.
Posłuchaj rozmowy z Kazimierzem Świciem z Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego |
Kazimierz Świć, specjalista z LODR ds. grup producenckich. Grupami producenckimi zajmuje się od 10 lat. Twierdzi że w nowej perspektywie trudniejsze będzie pozyskanie środków finansowych przez grupy producenckie. Podstawą będzie biznesplan. W nadchodzącym PROW będą preferowane spółdzielnie. Mówił też o środkach finansowych z nowego PROW i o systemie kontroli w nowej perspektywie. W województwie lubelskim działają 32 grupy producenckie. Są to grupy, które korzystały z PROW To była przyczyna żeby się zarejestrować w Urzędzie Marszałkowskim. Działają też inne niezarejestrowane grupy. Mówił także o celach, przyczynach, warunkach i efektach tworzenia grup producenckich. Grupa zajmuje się sprzedażą wytworzonego produktu i zakupem środków do produkcji.
Posłuchaj rozmowy z Marcinem Bociańskim, rolnikiem z Chrząchowa k. Końskowoli |
Marcin Bociański, rolnik z Chrząchowa k. Końskowoli prowadzi gospodarstwo 40 – hektarowe. Uprawia rzepak i zboże (pszenica, jęczmień, pszenżyto). Zajmuje się też hodowlą zarodową trzody chlewnej. Ma indywidualnych odbiorców. Jest pod nadzorem hodowlanym, dba o czystość rasy. Należy do Związku Producentów i Hodowców POLSUS w Lublinie. Mówił o skutkach suszy. W 2008 roku skorzystał z działania „Młody rolnik”. Za otrzymane 50 tys. zakupił 2 agregaty uprawowe i siewnik. Później skorzystał z programu „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej” (ciągnik i ładowacz na usługi) w 2013 r. i w 2014 – modernizacja (zmieniony został cały park maszynowy, przyczepa, 2 agregaty uprawowe, rozrzutnik, opryskiwacz, brony) . Wkład własny jeszcze się został spłacony. W nowej perspektywie będzie składał wnioski na modernizację i rozbudowę chlewni.
Posłuchaj rozmowy ze Zbigniewem Pacholikiem, prezesem LGD ,,Zielony Pierścień" |
|
Zbigniew Pacholik, prezes LGD ,,Zielony Pierścień" , opowiadał o produktach lokalnych. Na program radiowy przyjechał ze smakołykami z róż i malin wykonanych przez przedsiębiorców, którzy zajmują się wyrabianiem produktów lokalnych. Wiele z nich ma status produktu tradycyjnego. LGD przygotowała także wydawnictwo „Lokalne smaki z okolic Kazimierza Dolnego, Nałęczowa i Puław”. To wydawnictwo to podsumowanie działań realizowanych w ostatnich latach. Opowiada także o zainteresowaniu produktami lokalnymi, o tym gdzie można kupić te produkty. Od 2 lat organizują co miesiąc kiermasze produktów lokalnych. Wydawnictwo jest adresowane do turystów.
LGD wspierała także działania turystyczne (wspieranie inicjatyw gospodarczych na obszarach wiejskich). Opowiadał o bogatej ogercie w północno – zachodniej części Lubelszczyzny, o oznakowanych szlakach rowerowych, znakowaniu szlaku kajakowego na dolnym odcinku rzeki wieprz. Dzięki temu uruchomiła się przedsiębiorczość: powstało 5-6 firm które rozkręcają turystykę kajakową.
Opowiadał także o spotkaniach ze społecznościami lokalnymi na temat nowej perspektywy finansowej i najważniejszych potrzebach tego regionu.
Posłuchaj rozmowy z Danutą Sobich z Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego |
Danuta Sobich, kierownik działu przedsiębiorczości na obszarach wiejskich i projektów, specjalista z LODR , opowiada o tradycjach uprawy róż w Końskowoli. Mówiła także o działaniach LODR i spotkaniach informacyjnych dotyczących nowego PROW 2014 – 2020. Wymieniła też główne założenia i warunki nowej perspektywy finansowej. Mówi także o wsparciu dla przetwórców założonym w nowej perspektywie a także o skali zainteresowania premiami dla młodych rolników w województwie lubelskim (złożono ok. 60 wniosków.
Posłuchaj rozmowy z Edytą Łysiak, właścicielką gospodarstwa agroturystycznego w Rzeczycy k. Kazimierza Dolnego |
Edyta Łysiak - gospodarstwo agroturystyczne „Odpoczynek nad potokiem” w Rzeczycy k. Kazimierza Dolnego. Opowiedziała o początkach gospodarstwa, o roli reklamy w zachęceniu do skorzystania z wypoczynku w gospodarstwie agroturystycznym. Gospodarstwo oferuje m. in.: dania regionalne. Przepisy czerpie z całej Lubelszczyzny. Napisała biznesplan, musiała przeprowadzić remont domu. Teraz planuje budowę altanki i pomostu nad potokiem. Chce też rozbudować swoje gospodarstwo i przystosować dla większej liczby gości. Przymierza się do kursu przewodnickiego, bo goście pytają o zabytki. Opowiedziała też o swojej pasji czyli gotowaniu i przygotowywaniu potraw tradycyjnych. Debatę ,,Wieś środkowo-wschodniej Polski w nowej perspektywie finansowej UE" prowadził Andrzej Ilczuk. W debacie wzięli udział Andrzej Bieńko - dyrektor OR ARiMR w Lublinie oraz Antoni Skrabucha dyrektor Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego. POSŁUCHAJ
Program prowadziła Ewa Pasternak, zrealizował go Barłomiej Kobus, a o techniczną stronę transmisji dbał Artur Dernowski. Z gośćmi plenerowego studia rozmawiali Ewa Pasternak i Andrzej Ilczuk.
AI/DJ