Temat książki istotnie jest „gorący”: stosunki polsko-żydowskie, w których Polska jest w ostatnich latach coraz ostrzej atakowana za rzekome współsprawstwo holocaustu. Trójka autorów (obok wymienionych na wstępie jest wśród nich jeszcze Ewa Kurek) nie stroni od mocnych tez. Podważa m.in. obowiązującą opinię o wielowiekowym dobrym sąsiedztwie Żydów i Polaków, wytykając liczne przypadki współpracy tych pierwszych z naszymi najeźdźcami i okupantami. Przytacza też świadectwa, że w pierwszym okresie hitlerowskiej okupacji sytuacja Żydów była lepsza niż Polaków.
Wiele miejsca poświęcono zbrodni w Jedwabnem. O ile demistyfikacja jej opisu, wyliczenie metodologicznych błędów i fałszerstw w słynnych „Sąsiadach” Jana Tomasza Grossa nie były niczym nowym (zrobiło to już wcześniej wielu historyków), to tutaj dodano trochę faktów o ogromnej presji, jakiej podlegali badający tę sprawę naukowcy i prokuratorzy oraz o jej fatalnym rozegraniu PR-owskim przez polskie władze kilkanaście lat temu. W zgodnej opinii autorów książki, sprawa Jedwabnego była częścią długofalowej operacji dorobienia Polakom opinii wspólników hitlerowców. Ma to umożliwić wyciśnięcie z Polski gigantycznych kwot odszkodowań – niewykluczone, że znacznie większych niż w swoim czasie ze Szwajcarii i Niemiec. Autorzy uważają to za wielkie zagrożenie interesu państwa i krytykują władze państwowe za zbyt ostrożną i bojaźliwą postawę.
Fot. Adam Białczak/Piotr Grabowski
AB/DW
Kwiecień 2024
