Wybudowany w połowie XIX wieku dwór służył rodzinom Dobrzyńskich, Bujalskich, Fayttów i Fonbergów. Po II wojnie światowej majątek ziemski został rozparcelowany, a dwór przerobiony na szkołę. Po jej zamknięciu w roku 2010 gmina Przesmyki przekazała go samorządowi Mazowsza. – Nie było stać na odnowienie zabytku. Bałem się, że nie znajdziemy dla niego gospodarza i cieszę się, że rada gminy zgodziła się oddać go nieodpłatnie marszałkowi. Myślę, że dzięki temu muzeum gmina będzie bardziej rozpoznawalna, bo będą tu gościć ważni ludzie i odbywać się ważne imprezy kulturalne – powiedział Radiu Podlasie wójt Andrzej Skolimowski.

Renowacja dworu, oficyny i parku zajęła ponad cztery lata. Inwestycja ta zbiegła się bowiem w czasie z bardzo trudnym dla Mazowsza okresem, kiedy to gnębiony wysokim „janosikowym” samorząd ciął wydatki m.in. na kulturę. – Mimo trudności staraliśmy się jednak przeznaczać co roku jakieś środki na tę budowę i teraz możemy cieszyć się otwarciem Muzeum. Będziemy je teraz wspierać promocyjnie, aby placówka „żyła” i ludzie jak najliczniej tu przyjeżdżali – mówi Janina Ewa Orzełowska z zarządu województwa.

Co dokładnie zrobiono z majątkiem w Dąbrowie i co tam można teraz oglądać? Stary dwór i oficynę poddano kapitalnemu remontowi i częściowej przebudowie. Zamiast nieużytkowego strychu dwór ma teraz poddasze z pokojami gościnnymi. Wymagało to wykonania nowego stropu, całkowicie nowej konstrukcji dachu i budowy nowych, betonowych schodów. Od podstaw został wykonany taras od strony parku. Pod budynkiem pojawiły się też piwnice, gdzie zlokalizowano zaplecze dla turystów: szatnię, toalety, kuchnię i pomieszczenia gospodarcze. Oczywiście, doszły do tego wszystkie niezbędne współczesne instalacje: c.o., elektryczna i alarmowa, oczyszczalnia ścieków itd.. W oficynie urządzono kasę biletową, sklep z pamiątkami, salę konferencyjną oraz pomieszczenia dla administracji i obsługi muzeum.

Jeśli chodzi o ekspozycję, to starano się odtworzyć wygląd siedziby typowego, średnio zamożnego ziemianina z końca wieku XIX i pierwszej połowy wieku XX. – Zwiedzający może obejrzeć dworską kancelarię, kuchnię, sypialnię, łazienkę, salon (z obowiązkowym fortepianem) i pokój stołowy. Część eksponatów (m. in. wszystkie obrazy) mieliśmy już wcześniej w naszych zbiorach siedleckich. Część zakupiliśmy, inne otrzymaliśmy w darze od osób fizycznych. Wsparły nas też inne placówki muzealne: Zamek Królewski w Warszawie, Muzeum Warszawy i Muzeum Narodowe w Warszawie – mówi dyrektor Muzeum Regionalnego w Siedlcach, Andrzej Matuszewicz.

Muzeum w Dąbrowie to nie tylko dwór, ale również jego otoczenie. W jego renowację włożono sporo pracy, a i w najbliższych latach wiele się tam będzie działo. – Mamy tu duży park, staw i stuletni sad ze starymi odmianami drzew owocowych. Park i sad uzupełniamy nowymi nasadzeniami, które mogą być ciekawostką dla specjalistów od ogrodnictwa i sadownictwa – dodaje dyr. Matuszewicz. Muzealnicy chcą pokazać zwiedzającym nie tylko jak ziemianie mieszkali, ale i jak gospodarowali. – Wybudowaliśmy dworską wędzarnię, postawiliśmy gołębnik, sprowadziliśmy tu z Przesmyk zabytkowy spichlerz. W stawie będzie można łowić ryby, warto też zwrócić uwagę na parkowe aleje: dębową, grabową i lipową. Mamy już przygotowaną metalową konstrukcję mostu, który zostanie przerzucony między dwoma cyplami stawu. Wykopaliśmy dwie nowe sadzawki, w których sadzimy rośliny ozdobne, m.in. nenufary i pałki wodne – wylicza Sławomir Kordaczuk, zastępca dyrektora Muzeum Regionalnego.

W otwartym właśnie muzeum można obejrzeć wystawę zdjęć Sławomira Kordaczuka obrazujących stan obiektu w chwili przejęcia przez Muzeum i kolejne etapy remontu. Szykowana jest też książka o historii dworu i całej miejscowości Dąbrowa.

Ile to wszystko kosztowało? – Przez te pięć lat całość wydatków wyniosła 3,735 mln zł, z czego 2,391 mln dostaliśmy od samorządu województwa, 136 tys. zł z WFOŚiGW, 50 tys. z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a 374 tys. zł z Unii Europejskiej. 784 tys. zł wyłożyliśmy ze środków własnych. Dodatkowo prawie 56 tys. zł wydaliśmy na porządkowanie terenu, a 26 tys. na zakup drobnego wyposażenia, konserwacje i naprawy – informuje Krystyna Ostas, główna księgowa Muzeum Regionalnego w Siedlcach. W tej chwili w Muzeum Ziemiaństwa pracuje 6 osób na 5 etatach. Docelowo planowanych jest obsada 11-osobowa, pracująca na 10-10,5 etatach.

Co będzie się działo dalej? Muzealnicy będą się musieli mocno postarać, by ściągnąć wielu zwiedzających do leżącej na uboczu Dąbrowy. Zawczasu wsparła ich w tym gmina, która wraz z powiatem kończy właśnie modernizację prowadzącej do wsi drogi. Muzeum stawia mocno na tzw. eventy: będzie się reklamować jako niewielkie, acz przytulne centrum konferencyjne z zapleczem noclegowym, planuje też urządzać imprezy kulturalne. Już teraz wiadomo, że w czerwcu przyszłego roku przyjadą tu na plener malarze, rzeźbiarze i fotograficy z Polski i Niemiec.



AB/DJ