Jan Buczek, prezes Zrzeszenia Międzynarodowych Przewoźników Drogowych w Polsce, zwrócił uwagę, że sytuacja przewoźników nie odbiega od sytuacji plantatorów, a często jest nawet gorsza, bo większość środków transportu jest leasingowana bądź obciążona kredytami:  – Z dnia na dzień straciliśmy dochody i teraz zagraża nam widmo masowych bankructw. Oprócz rat kredytowych lub leasingowych musimy opłacać pracowników, odprowadzać składki i podatki. Jeden dzień przestoju jednego samochodu to strata rzędu 300-400 euro. Skala całego rynku transportu do Rosji przekracza 700 mln euro. A przecież okres powakacyjny był okresem „żniw”, w którym zlecenia podwajały się, lub nawet potrajały. Można więc powiedzieć, że straty na embargu wynoszą nawet 100 mln miesięcznie. Szukamy innych rynków. Jesteśmy w Maroko, Iranie, Egipcie. Próbujemy jeździć do Mongolii i Kazachstanu, ale Rosja wprowadza utrudnienia również w tranzycie.

Jan Buczek zwrócił też uwagę, że są już tacy, co czyhają na okazje: odebrane niewypłacalnym firmom ciężarówki, dostępne niemal za bezcen. Oczekuje więc od rządu, by wstrzymał wydawanie nowych licencji i umożliwił tylko wymianę starego taboru, a nie jego powiększanie.




Janusz Łacny, prezydent Światowej Unii Transportu Drogowego w Genewie, również oczekuje rządowej interwencji. Zwraca uwagę, że transport drogowy to ważny generator dochodów państwa, w związku z czym może od tego państwa oczekiwać czegoś w zamian. – Polska nie ma się czym za bardzo chwalić w przemyśle. W rolnictwie już trochę bardziej, natomiast nasz transport drogowy to pod względem wolumenu przewozów nr 1 w Unii Europejskiej. Trzeba o niego zadbać. Jeśli rząd nic nie zrobi, to rynek się sam wyreguluje, ale z cenami na poziomie, który będzie nie do przyjęcia dla przedsiębiorców. Państwu opłaci się interweniować, bo stojąca ciężarówka i tak nie da mu żadnego dochodu, a jeżdżąca już tak. Inwestując teraz 0, państwo otrzyma umowne 100 jednostek dochodu. Jeśli włoży 200, otrzyma 500. Rachunek jest prosty.

W dyskusji przedstawiciele firm transportowych zwracali uwagę na nierówne traktowanie polskich kierowców w Rosji i rosyjskich w Polsce. Ci pierwsi doświadczają licznych szykan, a ci drudzy jeżdżą swobodnie. Padł więc postulat symetrycznej odpowiedzi: wzmożenia kontroli bądź wprowadzenia utrudnień administracyjnych dla rosyjskiego tranzytu przez Polskę. Niektóre wypowiedzi sugerowały wręcz, że jeśli rząd tego nie zrobi, to sami przedsiębiorcy zaczną utrudniać życie rosyjskiej konkurencji. Zwracano uwagę, że system kontroli pozwoleń wschodnich przewoźników jest nieszczelny i wiele ciężarówek rosyjskich korzysta z tego samego pozwolenia wielokrotnie. Oczekiwano również, by rząd na czas rosyjskiego embarga zamroził polskim transportowcom obowiązek płacenia podatku od środków transportu, a nawet składek na ZUS. Podkreślano, że potrzebne są szybkie działania, bo sytuacja firm pogarsza się z dnia na dzień.

Reprezentujący stronę rządową wiceminister infrastruktury i rozwoju Zbigniew Rynasiewicz zapewnił, że rząd nie lekceważy problemów branży i docenia jej wkład w gospodarkę. Jako jedno z najszybszych działań zapowiedział gwarancje Banku Gospodarstwa Krajowego dla umów leasingowych, jakie mają pozawierane przewoźnicy, dzięki czemu nie będzie im groziła utrata ciężarówek. W najbliższą środę ma się odbyć spotkanie resortów finansów, gospodarki, infrastruktury i spraw zagranicznych, poświęcone właśnie problemom transportu drogowego. Wtedy będzie można się spodziewać pierwszych konkretów. – Postawimy też tę sprawę w Komisji Europejskiej. Wiemy, że Francja i Belgia ostro walczą o swoje interesy w tej branży. Będziemy forsować nasze – zapowiedział wiceminister Rynasiewicz.

Główny Inspektor Transportu Drogowego, Tomasz Połeć zwrócił uwagę, że obecne embargo to kolejny etap długofalowych działań Rosji, które mają doprowadzić do wyparcia obcych przewoźników z tamtego rynku. – To nie pierwszy taki kryzys. Ale tym razem nasza sytuacja jest lepsza, bo o ile przy poprzednich konfliktach rosyjscy przewoźnicy próbowali omijać Polskę przez Ukrainę, to teraz nie mają na to szans. Przez Litwę też nie dadzą rady, bo terminal promowy w Kłajpedzie już jest zatłoczony – mówił szef GITD. Polemizując z opinią o nieszczelności systemu kontroli zezwoleń zaproponował rozważenie bardziej radykalnego kroku, jakim byłoby wypowiedzenie całego ich kontyngentu: – Rosyjskie pozwolenia są dla naszych firm niewiele warte, bo i tak tamtejsza administracja pod byle pretekstem nakłada kary i szykanuje. Nasze są dla nich cenne, bo my je respektujemy. Wycofanie się z nich byłoby więc dotkliwe.

Przewodniczący sejmowej komisji infrastruktury, poseł Stanisław Żmijan  mitygował wojownicze wypowiedzi przewoźników, domagających się odpowiedzenia Rosjanom pięknym za nadobne: – Zablokować tranzyt rosyjski i białoruski przez Polskę? To nie nasze standardy, my jesteśmy demokratycznym państwem prawa. Mamy stosować taką samą bezprawną uznaniowość urzędników wobec ich kierowców, jak oni wobec naszych? Wspólnym działaniem znajdziemy rozwiązanie, albo przez pomoc de minimis, albo na poziomie całej Unii Europejskiej – powiedział poseł Żmijan. W imieniu komisji infrastruktury zadeklarował pełną współpracę ze środowiskiem przewoźników.

Relacja ze spotkania i komentarze przewoźników – również na antenie Radia Podlasie, w popołudniowym magazynie „Jak minął dzień”.


AB [MSz]