POSŁUCHAJ RELACJI PRZYGOTOWANEJ PRZEZ AGNIESZKĘ BOLEWSKĄ - IWANIUK [kliknij]
Chana Broder-Lisogurski, która przeżyła okupację niemiecka dzięki pomocy rodziny Kryńskich z miejscowości Morze spotkała się z ich dziećmi i wnukami. Choć lata mijają to w jej pamięci rodzina z Podlasia wciąż żyje w jej pamięci. Pani Chana zawdzięcza życie rodzinie Kryńskich i proboszczowi parafii Ostrożany. W chwili, gdy umęczona i przestraszona rodzina Kryńskich zawahała się, czy może nadal pomagać rodzinie żydowskiej, ks. Jan Audler wlał w ich serca otuchę i utwierdził w przekonaniu, że postępują właściwie. Jak potwierdzają przekazy ks. Audler zachęcał swych parafian, by pomagali „tym, którzy nie maja domów” i mówił „jeśli nie możesz pomóc, nie przeszkadzaj tym, którzy to robią”. Tak słowa swojego proboszcza zapamiętali parafianie, którzy dzięki jego wsparciu odważniej wyciągali pomocną dłoń do uciekających przed okupantem rodzin żydowskich.
Spotkanie w Siemiatyczach rozpoczęło się na cmentarzu żydowskim, gdzie złożono kwiaty zatrzymując się przy pamiątkowej tablicy, jak i przy symbolicznym miejscu zbiorowego mordu na ludności żydowskiej. Modlitwie przewodniczył Michael Joseph Schudrich naczelny rabin Polski. Wraz z nim pamięć nieżyjących uczcili J.E. Anna Azari, Ambasador Izraela w Polsce, Chana Broder-Lisogurski wraz z rodziną, rodzina państwa Kryńskich, ks. Paweł Rytel-Andrianik rzecznik Episkopatu Polski, burmistrz Siemiatycz Piotr Siniakowicz.
Na cmentarzu pani Chana opowiedziała o ucieczce z getta w Siemiatyczach i zapaliła znicze pamięci.
Dalsza część uroczystości odbyła się dawnej synagodze pełniącej dziś rolę ośrodka kultury. Na sali zebrali się przedstawiciele rodziny Kryńskich, a wśród zaproszonych gości przedstawiciele duchowieństwa, władz lokalnych,
Zebranych powitał Emil R. Jeżowski, Dyrektor Departamentu Sprawiedliwych Ambasady Izraela, który opowiedział jak uciekając z getta w Siemiatyczach rodzina Lisoguskich trafili do rodziny Kryńskich i jaką pomoc okazali uciekinierom Konstanty i Bronisława Kryńscy oraz ich dzieci Krystyna i Henryk - Za ukrywanie żydów cała rodzina mogła stracić życie, kiedy więc pobito pana Konstantego żądając aby wydał ukrywaną rodzinę ich los był bardzo niepewny. Lisogurscy obawiali się, że będą musieli szukać schronienia gdzie indziej, jednak stało się zupełnie inaczej. Rozmowa pani Bronisławy Kryńskiej z proboszczem Ostrożańskiej parafii pomogła rodzinie w podjęciu decyzji o dalszej pomocy. W ten sposób rodzina Lisogusrkich doczekała w ukryciu końca wojny. Pani Chana przedstawiając towarzyszącą jej w Polsce rodzinę zwracał uwagę, że są oni na świecie dzięki temu, że Państwo Kryńscy pomogli jej przeżyć.
J.E. Anna Azari, Ambasador Izraela w Polsce wraz z Chaną Broder-Lisogurski wręczyła rodzinie Kryńskich medal i dyplom honorowy „Sprawiedliwy wśród narodów świata”. W imieniu całej rodziny odznaczenie odebrała pani Zdzisława Chlebowska, córka nieżyjących już bohaterów.
"Sprawiedliwy wśród Narodów Świata" to najwyższe rangą izraelskie odznaczenie cywilne nadawane nie-Żydom. Medal przyznawany jest przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie za zasługi osobom i rodzinom, które z narażeniem własnego życia i swoich bliskich ratowały Żydów z Zagłady podczas II wojny światowej.
fot. Agnieszka Bolewska - Iwaniuk
ABI/BP KEP
[MSz]
Kwiecień 2024
