Historia Konkursu sięga 1975 roku, kiedy to Muzeum rozpoczęło działania nad reaktywacją tradycji gry na ligawce. Początkowo Konkurs o zasięgu regionalnym został w 1980 roku przekształcony w Ogólnopolskie wydarzenie oraz rozszerzony o konkurencje innych trąb pasterskich. Z biegiem lat, rozrastający się zasięg wydarzenia przyciągał kolejne inne instrumenty pasterskie, a co za tym szło, kolejnych uczestników z Polski oraz z zagranicy. Rokrocznie w Ciechanowcu pojawiają się grupy narodowe i regionalne, chcące popularyzować swoje tradycje. Organizowany od trzydziestu pięciu lat Konkurs Gry na Instrumentach Pasterskich ma na celu kultywowanie zwyczaju umiejętności grania na instrumentach pasterskich wszędzie tam, gdzie takie instrumenty i osoby na nich grające występują w Polsce oraz w krajach europejskich. Jest to doskonała możliwość zaprezentowania tradycyjnych melodii, umożliwienie nawiązania kontaktów między wykonawcami tradycyjnej muzyki pasterskiej oraz podtrzymywanie i popularyzacja gry na instrumentach pasterskich. Uczestnicy wykonują melodie charakterystyczne dla danego instrumentu pasterskiego oraz regionu, z którego pochodzą. Dodatkowego charakteru nadają też regionalne stroje ludowe, w których występują instrumentaliści. Konkurs stwarza też doskonałą okazję do osobistego kontaktu i spotkania wielu zainteresowanych tematem, a tym samym porównania efektów dźwiękowych i budowy instrumentów pasterskich występujących w różnych regionach Polski i Europy.









Dźwięki tradycyjnych instrumentów można słyszeć o zmroku lub wczesnym rankiem w okresie Adwentu. Zachowanie, przekazywanie i utrwalanie autentycznych wartości kultury ludowej jakimi są prezentacje instrumentów oraz tradycyjnych melodii, powoduje, że jest to jedna z nielicznych imprez kulturalnych w naszym kraju pielęgnująca i podtrzymująca tradycje polskiego ludu i polskiego chrześcijaństwa. Konkurs Gry na Instrumentach Pasterskich powoduje wzrost zainteresowania tradycyjną muzyką pasterską, popularyzację gry na instrumentach pasterskich, rozpowszechnianie oraz podtrzymywanie tej tradycji. Wydarzenie to, dzięki wieloletniej ciągłości istnienia, stworzyło ścisłą współpracę między grupami i jednostkami kultywującymi niematerialne dziedzictwo kulturowe oraz instytucjami, które to zabezpieczają.

W konkursie uczestniczą instrumentaliści grający na mazowiecko-podlaskich ligawkach, góralskich trombitach, kaszubskich bazunach oraz na innych instrumentach pasterskich. Każdego roku w Konkursie bierze udział ponad 150 instrumentalistów. Oprócz wykonawców z Polski, występowali już instrumentaliści z Finlandii, Meksyku, Australii, Hiszpanii, Bułgarii, Irlandii, Szkocji, Niemiec, Litwy, Słowacji, Ukrainy, Białorusi, Węgier. Uczestnicy reprezentują różne regiony Polski - Podlasie, Mazowsze, Kurpie, Warmię, Lubelszczyznę, Podhale, Beskid Śląski, Kaszuby, Wielkopolskę, Małopolskę.
Trzydzieści sześć lat istnienia Konkursu uratowało od zapomnienia muzykę pasterską oraz instrumenty. Reaktywowało tradycję gry na trąbach i instrumentach pasterskich. W ciągu kilkudziesięciu lat trwania tego wydarzenia powstały nowe ośrodki propagujące i uczące gry na ligawkach oraz innych tradycyjnych instrumentach. Wydarzenie realizowane jest dzięki dofinansowaniu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Konkurs został zaplanowany jako impreza dwudniowa. Pierwszego dnia – 2 grudnia (sobota) odbędą się przesłuchania uczestników w kategoriach: trąby pasterskie (ligawki, trombity, bazuny, rogi pasterskie) odrębnie w kategorii dzieci i dorosłych oraz w kategorii inne instrumenty pasterskie, również w dwóch kategoriach wiekowych - dzieci i dorośli. W jury Konkursu zasiadają etnografowie, etnomuzykolodzy i muzykolodzy m.in. z Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytetu Warszawskiego, Muzeów o specjaliści z dziedziny gry na instrumentach pasterskich. W sobotę po południu odbędą się koncerty. Drugi dzień, 3 grudnia rozpocznie uroczysta Msza Święta z udziałem uczestników Konkursu w kościele w Ciechanowcu. Następnie zaplanowane jest uroczyste podsumowanie Konkursu, ogłoszenie wyników we wszystkich kategoriach, koncert galowy, podczas którego wystąpią laureaci. Pierwszego i drugiego dnia Konkursu z koncertami wystąpią zespoły z Polski i z zagranicy.

Organizatorem Konkursu jest Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu (ul. Pałacowa 5, 18-230 Ciechanowiec, tel. 86 27 71 328, email: info@muzeumrolnictwa.pl, www.muzeumrolnictwa.pl). Współorganizatorzy: Starostwo Powiatowe w Wysokiem Mazowieckiem, Parafia pw. Trójcy Świętej w Ciechanowcu. Patroni: Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Wojewoda Podlaski, Marszałek Województwa Podlaskiego. Patronat duchowy nad konkursem sprawuje JE Bp Drohiczyński Tadeusz Pikus. Katolickie Radio Podlasie i portal podlasie24.pl objęły to wydarzenie patronatem medialnym.

37. Konkurs Gry na Instrumentach Pasterskich im. Kazimierza Uszyńskiego - program

2 grudnia (sobota)

8.00 – 10.00 rejestracja uczestników w kategorii ligawki – dzieci i dorośli

10.00 – 12.00 przesłuchania w kategorii ligawki - dzieci i dorośli, w kolejności: ligawki dzieci do lat 10, ligawki dzieci do lat 16, ligawki dorośli od 17 do 64 lat, ligawki seniorzy 65+

12.00 – 13.00 koncerty: Zespół Pleskota z Chmielna; Regionalny Zespół Pieniny z Krościenka nad Dunajcem

12.00 – 13.00 rejestracja w kategorii trąby (trombity, bazuny, rogi pasterskie) – dzieci

13.00 – 13.30 przesłuchania w kategorii trąby (trombity, bazuny, rogi pasterskie) – dzieci w kolejności: trombity – dzieci, bazuny – dzieci, rogi pasterskie – dzieci

14.00 – 14.30 koncert Zespołu Pastierske Cify ze Słowacji

13.00 – 15.00 rejestracja w kategorii trąby (trombity, bazuny, rogi pasterskie) – dorośli

15.00 – 16.00 przesłuchania w kategorii trąby (trombity, bazuny, rogi pasterskie) – dorośli w kolejności: trombity – dorośli, bazuny – dorośli, rogi pasterskie – dorośli

16.00 – 17.00 koncert Zespołu Karpatska Taystra z Putiły na Ukrainie

15.00 – 17.00 rejestracja w kategorii inne instrumenty pasterskie – dzieci i dorośli

17.00 – 19.00 rejestracja w kategorii inne instrumenty pasterskie – dzieci i dorośli w kolejności: inne instrumenty pasterskie – dzieci do lat 10,  dzieci do lat 16, inne instrumenty pasterskie – dorośli

3 grudnia (niedziela)

9.30 zbiórka uczestników Konkursu przy plebanii Kościoła pw. Trójcy Przenajświętszej Ciechanowcu

10.00 Msza Święta w Kościele pw. Trójcy Przenajświętszej w Ciechanowcu

12.10 Uroczyste ogłoszenie wyników i koncert laureatów w pałacu Muzeum Rolnictwa w Ciechanowcu

13.00 Koncert Zespołu Górali pienińskich Białopotocanie z Krościenka nad Dunajcem





Źródło: Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka w Ciechanowcu
Foto: archiwum, Konkurs 2016

ABol/DJ