Odznaczenie "Chroniąc Pamięć" nadawane jest Polakom zaangażowanym w zachowanie dziedzictwa polskich Żydów i dialog polsko-żydowski. Honorowane są zarówno osoby prywatne, jak i organizacje pozarządowe, instytucje państwowe oraz władze miast. Program prowadzony jest przez Ambasadę Izraela w Polsce, Żydowski Instytut Historyczny w Warszawie, Fundację Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, Żydowskie Muzeum Galicja w Krakowie i Centrum Społeczności Żydowskiej w Krakowie, a także osoby indywidualne, jak prawnik Michael Traison.
Podczas pierwszych edycji nagradzano głównie osoby zaangażowane w restaurowanie i porządkowanie żydowskich cmentarzy. W kolejnych latach odznaczano również nauczycieli prowadzących projekty edukacyjne z zakresu kultury żydowskiej, twórców wystaw oraz organizatorów wydarzeń kulturalnych związanych z odkrywaniem żydowskiej przeszłości i obchodów rocznic wydarzeń ważnych dla historii tego narodu.
Katarzyna Markusz swoją nominację do odznaczenia zawdzięcza wystawie, którą zorganizowała w zeszłym roku w sokołowskiej Kafejce. Była to wystawa zestawionych ze sobą starych i nowych fotografii Sokołowa Podlaskiego. Jak mówi laureatka - Później wystawa znalazła się w Bibliotece Pedagogicznej w Sokołowie, gdzie z tej okazji odbyło się kilka spotkań z młodzieżą, podczas których opowiadałam o historii miasta. Poza tym pisałam również artykuły na temat historii sokołowskich Żydów w lokalnej gazecie - "Wieści Sokołowskie" i zorganizowałam akcję sprzątania starego, zapomnianego przez sokołowian, żydowskiego pomnika za ulicą Piękną.
Zainteresowanie kulturą i życiem sokołowskich Żydów, jak wspomina laureatka, swój początek ma właśnie w starych fotografiach. – Kiedy zaczęłam kolekcjonować zdjęcia, zauważyłam, że znajduje się na nich bardzo dużo Żydów. Postanowiłam dowiedzieć się wtedy jak najwięcej o historii tej społeczności w Sokołowie Podlaskim. Można powiedzieć, że na dzień dzisiejszy ta historia nie istnieje, a przecież przed laty to Żydzi stanowili 60% mieszkańców samego Sokołowa.
- Nie jest łatwo realizować swoją pasję w naszym mieście – dodaje Katarzyna. – Swoje informacje pozyskuje głównie od starszych mieszkańców Sokołowa, którzy chcą się dzielić swoją wiedzą i tym, co pamiętają z dawnych czasów.
Już sama nominacja do odznaczenia, była dla sokołowianki dużym zaskoczeniem. – Informacje o nagrodzie dostałam kilka tygodni wcześniej. I przyznaję, że była ona dużym zaskoczeniem. Dotychczas myślałam, że odznaczenia nadaje się ludziom, którzy są już u kresu swej działalności, a ja przecież dopiero zaczynam. Mam nadzieję, że jeszcze dużo projektów przede mną. Na pewno nie jest to koniec…
Jeśli mowa o nowych projektach, to od roku Kasia wspólnie z Miłoszem Kokocińskim (również pochodzącym z Sokołowa) kręcą film na temat historii sokołowskich Żydów. - Spotykamy się z ludźmi, którzy opowiadają nam o tym, co pamiętają z dawnych lat, szukamy również pewnych dokumentów i informacji w archiwach i myślę, że to właśnie ten projekt jest dla mnie teraz priorytetem.
Poza Katarzyną Markusz, laureatami tegorocznej nagrody zostali również Robert Augustyniak (Grodzisk Mazowiecki), Grzegorz Benedykciński (burmistrz Grodziska Mazowieckiego) oraz Stowarzyszenie "Europa i My"; Krzysztof Bagiński (Knyszyn); Bogdan Białek (Kielce); Piotr Pojasek (Nowa Wieś pod Wronkami); prof. dr hab. Aleksander B. Skotnicki (Kraków); Anna Wieczorek i Mirosław Skrzypczyk (Szczekociny); Ochotniczy Hufiec Porządkowania Cmentarza Żydowskiego im. J. Rajnfelda (Warszawa); Ochotnicza Straż Pożarna "Stołpno" (Międzyrzec Podlaski); Stowarzyszenie dla Rozwoju Gminy Koziegłowy (Koziegłowy); Stowarzyszenie Muzeum Małej Ojczyzny (Bielsk Podlaski).
Zdjęcia w większym rozmiarze zobaczysz TUTAJ
fot. Przemysław Wiszniewski
Więcej informacji z Sokołowa Podlaskiego i powiatu sokołowskiego
KSkib/Sokołów Podlaski [ja]
Kwiecień 2024
