KRAJ

Święta jak dawniej!
2021-12-21 06:08:00 Artykuł czytany 231 razy
Mazowsze to wyjątkowy region, pełen różnorodnych tradycji i zwyczajów świątecznych. Najwięcej z nich dotyczy Wigilii, która uważana była za wyjątkowy, a do tego magiczny dzień. Co robić, aby przeżyć ten czas, tak jak nasi przodkowie? Kilka wskazówek poniżej.
Udekorowany dom
Od XIX w. w każdym polskim domu musiała być choinka, a na niej liczne ozdoby, ale tylko własnoręcznie wykonane! Gotowe były wręcz bojkotowane. Ozdoby wykonywano z bibuły, słomy czy papieru. Dawniej domy na Mazowszu zdobiły też wieszane pod sufitem światy lub podłaźniczki.
W adwent na roraty
Poza umyciem wszystkich okien i wysprzątaniem każdego kąta, obowiązkiem w czasie adwentu był udział w roratach. To ważny, duchowy wymiar przygotowania się do świąt.
Siano i snopy zboża na pamiątkę
Wiele mazowieckich domów pamięta czasy, kiedy w Wigilię wnoszono do domów całe wiązki siana, które rozrzucano na stół i pod ławę. Snopki ustawiane w kątach symbolizowały grotę betlejemską i miały przynosić rodzinie szczęście w nadchodzącym roku.
Pobudka o świcie
Starsze pokolenia do dziś powtarzają, że to, co wydarzy się w Wigilię, decyduje o naszych losach. Upominają więc, by być zorganizowanym i nie leniuchować. Najmłodszych strofują, aby wstali rano i nie narażali się na kary, np. niewłaściwym zachowaniem. W myśl porzekadła „Jaka Wigilia, taki cały rok”.
Postna wigilia
Kotlety, barszczyk czy makowiec – o tych przysmakach nie mogło być mowy przez cały wigilijny dzień. Najwytrwalsi do dziś głodują o chlebie i wodzie, by wraz z pierwszą gwiazdką zasiąść do stołu pełnego bezmięsnych przysmaków. Dawniej w czasie całego adwentu nie urządzano też żadnych imprez ze skoczną muzyką.
Na stole królują ryby
Świeże ryby to podstawa wigilijnej kolacji. Dawniej pojawiały się one na stołach tylko wtedy, gdy w okolicy domostw były rzeki bądź stawy. W Warszawie natomiast dostęp do różnorodnych produktów był większy, gospodynie podawały więc swoim gościom okonie, szczupaki w szafranie, ciasta i bakalie. Wierzono, że obfitość wigilijnych potraw zapewni dobrobyt na cały rok.
12 postnych potraw na stole
Jedną z tradycji, która zachowała się do dziś jest zasada, że na wigilijnym stole powinno znaleźć się 12 potraw z produktów z pola, sadu, ogrodu, lasu i wody. Każdej z nich trzeba spróbować, aby cieszyć się powodzeniem w najbliższej przyszłości. To, co powinno znaleźć się na świątecznych stołach zależy od regionu. Np. w północnej części regionu - czerwony barszcz z uszkami, kluski z makiem, zupa owocowa z kluskami, pierogi z grzybami, grzyby obsmażane w cieście, grochu z kapustą czy śledzie podawane z kartoflami. Natomiast typowa dla Radomia jest bardzo gęsta zupa oparta na suszu owocowym i zaprawiana mlekiem, czyli pamuła.
Parzysta liczba gości
W dawnych mazowieckich dworach pilnowano, by przy stole wigilijnym zasiadała parzysta liczba gości. Wierzono, że nietrzymanie się tej zasady oznacza, że któryś z biesiadników nie doczeka kolejnych świąt…
Puste miejsce przy stole
W wielu domach nadal zostawia się jedno puste miejsce przy wigilijnym stole. Może z niego skorzystać zbłąkany wędrowiec. Dawniej na pusty talerzyk odkładano cząstki opłatka, dzieląc się nim w ten sposób z duszami bliskich zmarłych.
Łamanie się opłatkiem
Kolorowy opłatek przeznaczony jest dla zwierząt. Dawniej wierzono, że w ten jedyny wieczór mogą one przemówić do gospodarzy. Białym opłatkiem natomiast łamiemy się z bliskimi, składając życzenia przy wigilijnym stole.
Zmarli są z nami w Wigilię
Nasi przodkowie wierzyli, że w wigilijny wieczór wokół stołu gromadzą się bliscy zmarli. Trzeba więc uważać, by nie usiąść biednej duszyczce na kolanach. Stąd zwyczaj dmuchania na ławkę bądź krzesło przed usadowieniem się na nim. Gospodynie z tradycjami nigdy nie zabierały dań ze stołu tuż po kolacji. Wierzono, że dusze zmarłych, które odwiedzają domostwa mogą się nimi posilić.
W Wigilię bez długów
Do dziś w wielu domach pamięta się, że czas przed pierwszą gwiazdką jest też ostatnim dzwonkiem na rachunek sumienia i przypomnienie, czy na pewno oddaliśmy wszystkim pożyczone rzeczy. W przeciwnym razie dłużnikami będziemy również w kolejnym roku.
Słowa mają moc
Nasi przodkowie byli przekonani, że spełni się to, co wypowiedziane w Wigilię. Nie wolno było złorzeczyć nawet w myślach!
Obrzucanie owsem
Ta roślina sprzyjała nawiązywaniu kontaktów towarzyskich. Im więcej owsa było we włosach u panien, tym większe powodzenie miały u chłopców i szanse na zamążpójście w nadchodzącym roku. Zwyczaj obrzucania owsem był typowy dla Ziemi Radomskiej. Ludność wierzyła, że zostanie on poświęcony i posłuży do przyszłorocznych zasiewów.
Szczodrak w podarku
Boże Narodzenie to czas przepełniony serdecznością i radością. Przemiłym zwyczajem było wręczanie sobie podarków – małych ciasteczek zwanych szczodrakami.
Fot. D. Krześniak
Zobacz także
- Najbliższe transmisje na antenie...
- Rzecznik Episkopatu: 20 lat temu Jan...
- 42. PPP: pielgrzymi modlą się za...
- Mazowsze Wiadomości z regionu 18
- 42. PPP: droga z Suchedniowa
- 42. PPP: za pątnikami połowa drogi...
- Wnioski o świadczenie postojowe...
- Ethan Hayter zwycięzcą 79. Tour de...
- 42. PPP: w drodze do Suchedniowa
- Mazowsze zdało egzamin
Komentarze
Publikowane komentarze sa prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Portal nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Redakcja zastrzega sobie prawo do usuwania komentarzy obraźliwych lub zawierających wulgaryzmy.
-
Przyjęli Maryję do swoich domów
-
Dzień Modlitwy i Pomocy Misjom
-
Stacja Siemiatycze... Dworzec PKP nocą
-
W styczniu doczekamy sie opadów śniegu...
-
List z kodymskiej parafii...
-
Szopki i dekoracje świątecznie w siedleckich kościołach
-
Pasterka w kościele pw. Św. Andrzeja Boboli w Siemiatyczach
-
Pasterka w kościele NMP Matki Kościoła w Łukowie
-
Bożonarodzeniowe Szopki w kościele w Siemiatyczach, Pobikrach, Czajach...
-
Dekoracja świąteczna w radzyńskim sanktuarium
-
Pasterka 2020 I
-
„OTO JA ODDAJĘ GO PANU” - POGRZEB IGNACEGO BIJATY
-
Profesjonalny warsztat dla twojego samochodu
-
Konferencja prasowa S. Izdebskiego
-
Protest w Zdanach cz. 2
-
Protest rolników w Zdanach
-
Hiszpański reżyser w Siedlcach
-
Wesoła Trójeczka – sprintem do maratonu
-
Koncert Kameralnej Orkiestry Akordeonowej Arti Sentemo - 2
-
Koncert Kameralnej Orkiestry Akordeonowej Arti Sentemo - 1
-
Koło Przyjaciół KRP z Zalesia świętowało 10-lecie istnienia
-
Piknik Koła Przyjaciół w Budzieszynie
-
Piknik Koła Przyjaciół w Budzieszynie
-
Piknik Koła Przyjaciół w Budzieszynie

Zawód medyczny – czy warto? Cz. 2. Zawody branży...
2022-08-15 06:00:00 Kategoria:
W ostatnim czasie na rynku pracy wzrósł popyt na zawody medyczne. Pandemia koronawirusa pokazała bowiem ogromne braki kadrowe w służbie zdrowia. Ważnym czynnikiem wyboru...
więcej »
Czy e-recepta jest darmowa? Sprawdzamy!
2022-08-11 08:18:18 Kategoria:
By kupić niektóre leki w aptece, potrzebna będzie e-recepta. Jest to dokument cyfrowy stanowiący potwierdzenie, że pacjent konsultował się z lekarzem, a ten –...
więcej »
Wakacje kredytowe pomogą spłacającym mieszkanie
2022-08-09 13:15:22 Kategoria:
Od 29 lipca Polacy spłacający kredyt hipoteczny w złotych, przeznaczony na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, mogą złożyć wniosek o rządowe wakacje kredytowe...
więcej »
Czym powinien wyróżniać się dobry rower miejski?
2022-08-09 07:38:39 Kategoria:
Najlepszy rower miejski powinien zapewnić użytkownikowi maksimum komfortu oraz bezpieczeństwo. Ważne jest to, aby wybór jednośladu został dokładnie przemyślany. Opłaca...
więcej »
Magiczne Ogrody: Najlepszy Park Rodzinny w Polsce
2022-07-21 10:41:00 Kategoria:
Magiczne Ogrody to prawdopodobnie najbardziej utytułowany park w Polsce. Wieloma nagrodami obdarowali go jego goście. Potwierdzają to bardzo dobre opinie na Facebooku (4,8) i...
więcej »
Zapraszamy na audycje:

Kolejna audycja pielgrzymkowa
2022-08-03 17:21:33 Kategoria:
Dziś w „Czarno na białym” kontynuujemy tematy związane z pielgrzymowaniem na Jasną Górę. 1 sierpnia - z Łosic, Zbuczyna i Białej Podlaskiej, 2 - z Międzyrzeca...
więcej »- 42. Piesza Pielgrzymka Podlaska na... 2022-07-30 20:41:00 Kategoria:
- O ostatnich przygotowaniach do... 2022-07-27 14:35:05 Kategoria:
- O PIESZEJ PIELGRZYMCE PODLASKIEJ... 2022-07-19 18:25:18 Kategoria:
Co, gdzie, kiedy


Pon | Wt | Śr | Czw | Pią | So | Nd |
---|---|---|---|---|---|---|
1
|
2
MIĘDZYRZEC, 02.08Msza św. z modlitwą o uzdrowienie przez wstawiennictwo do św. Charbela w Międzyrzecu więcej » |
3
SIEMIATYCZE, 03.08Jacek Galiński będzie gościem spotkania autorskiego w siemiatyckiej bibliotece więcej » |
4
|
5 | 6
MIĘDZYRZEC, 06.08Zostań wakacyjnym ratownikiem życia więcej »ŁOSICE, 06.08Męski Różaniec w Łosicach więcej »MIASTO SIEDLCE, 06.08Siedlce: Męski Różaniec więcej »POWIAT BIALSKI, 06.08V Wystawa na Stodole więcej »POWIAT SIEDLECKI, 06.08Mokobody: Wieczór z Matką Budzieszyńską i odpust Przemienienia Pańskiego więcej »ŁOSICE, 06.08Nadbużański Festiwal Teatrów dla Dzieci GADUCHA 2022 więcej »MIASTO SIEDLCE, 06.08MAZOpiknik w Siedlcach – już w najbliższą sobotę więcej »SIEMIATYCZE, 06.08Nowy termin pikniku na Świerkowej więcej »GARWOLIN, 06.08Garwolin: publiczny Różaniec ulicami miasta więcej »REGION, 06.08 - 07.08Weekend w regionie... więcej »ŁOSICE, 06.08Nadbużański Festiwal Teatrów dla Dzieci Gaducha więcej »DROHICZYN, 06.08XXXI Muzyczne Dialogi nad Bugiem więcej » |
7
ŁUKÓW, 07.08Festyn Rodzinny w Łukowie więcej »ŁOSICE, 07.08Nadbużański Festiwal Teatrów dla Dzieci GADUCHA 2022 więcej »ŁUKÓW, 07.08Łuków: Giełda Kolekcjonerów więcej »ŁOSICE, 07.08Dzień Pieroga Niemojskiego więcej »MIASTO SIEDLCE, 07.08Rodzinny Turniej Sportowy więcej »MIASTO SIEDLCE, 07.08Summer Music Festival 2022 – Olga Jagieło więcej »BIELSK PODL., 07.08Piknik Rodzinny w Bacikach Dalszych więcej »SIEMIATYCZE, 07.08Piknik Rodzinny w Bacikach Dalszych więcej »SIEMIATYCZE, 07.08W Siemiatyczach będą jechać na czymkolwiek więcej »ŁOSICE, 07.08Nadbużański Festiwal Teatrów dla Dzieci Gaducha więcej »ŁUKÓW, 07.08Święto Miodów Ziemi Łukowskiej już w niedzielę więcej »POWIAT SIEDLECKI, 07.08Korczew dla Niepodległej 2022 więcej » |
8 | 9 | 10 | 11
MIASTO SIEDLCE, 11.08Summer Music Festival 2022 – Irena Kosińska & Bartłomiej Tyburowski Trio więcej » |
12
|
13 | 14
SIEMIATYCZE, 14.08Pierwsze koncerty w siemiatyckim amfiteatrze już w połowie sierpnia więcej »POWIAT BIALSKI, 14.08Uroczystości odpustowe w Leśnej Podlaskiej i Kodniu więcej »SIEMIATYCZE, 14.08Podlaskie Dożynki Wojewódzkie odbędą się w Ciechanowcu więcej »ŁUKÓW, 14.08Łuków: znamy program obchodów Święta Wojska Polskiego więcej »POWIAT BIALSKI, 14.08Mural poświęcony Bitwie Warszawskiej więcej »SIEMIATYCZE, 14.08Podlaskie Dożynki Wojewódzkie odbędą się w Ciechanowcu więcej »LUBARTÓW, 14.08Festyn Miejski i dożynki gminno-parafialne w Kocku więcej »GARWOLIN, 14.08Międzypokoleniowa potańcówka w Borowiu więcej »MIASTO SIEDLCE, 14.08Święto Wojska Polskiego i 102. Rocznicy Bitwy Warszawskiej więcej » |
15
SIEMIATYCZE, 15.08Pierwsze koncerty w siemiatyckim amfiteatrze już w połowie sierpnia więcej »LUBARTÓW, 15.08Święto Wojska Polskiego w Lubartowie więcej »ŁUKÓW, 15.08Łuków: znamy program obchodów Święta Wojska Polskiego więcej »WĘGRÓW, 15.08Turniej siatkówki plażowej w Węgrowie więcej »GARWOLIN, 15.08Garwolin: uroczystości 15 sierpnia więcej »POWIAT BIALSKI, 15.08Uroczystości odpustowe w Leśnej Podlaskiej i Kodniu więcej »SIEMIATYCZE, 15.08Święto Wojska Polskiego w gminie Mielnik więcej »POWIAT SIEDLECKI, 15.08 13:30Mordy: Obchody Święta Wojska Polskiego w Mordach więcej » |
16 | 17
|
18 | 19
|
20 | 21 |
22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27
|
28
|
29 | 30 | 31 |
Najnowsze Informacje
Ostatnio komentowane
- Zmarł ks. prałat Henryk Rzeszotek, emerytowany kapłan diecezji siedleckiej
- Duże zmiany w siedleckiej drużynie rugby
- Dariusz Szustek: Czas przestać idealizować Macieja Cybulskiego
- Dopiero zdał egzamin na prawo jazdy, a już będzie miał zakaz kierowania pojazdami
- PKS Siemiatycze bez dyrektora i bez autobusów do Brukseli
- Kolejny zmodernizowany odcinek drogi w powiecie radzyńskim
- Drożeje ciepło w Siedlcach
- III Nadbużański Festiwal Teatrów dla Dzieci Gaducha
- Powiat garwoliński: w klimacie etno
- Fabryka nielegalnych papierosów w powiecie łosickim. Znaleziono też amfetaminę