Ewangelia: Mt 23,1-12
Jezus przemówił do tłumów i do swych uczniów tymi słowami: „Na katedrze Mojżesza zasiedli uczeni w Piśmie i faryzeusze. Czyńcie więc i zachowujcie wszystko, co wam polecą, lecz uczynków ich nie naśladujcie. Mówią bowiem, ale sami nie czynią. Wiążą ciężary wielkie i nie do uniesienia i kładą je ludziom na ramiona, lecz sami palcem ruszyć ich nie chcą.
Wszystkie swe uczynki spełniają w tym celu, żeby się ludziom pokazać. Rozszerzają swoje filakterie i wydłużają frędzle u płaszczów. Lubią zaszczytne miejsce na ucztach i pierwsze krzesła w synagogach. Chcą, by ich pozdrawiano na rynkach i żeby ludzie nazywali ich Rabbi.
Wy zaś nie pozwalajcie nazywać się Rabbi, albowiem jeden jest wasz Nauczyciel, a wy wszyscy braćmi jesteście. Nikogo też na ziemi nie nazywajcie waszym ojcem; jeden bowiem jest Ojciec wasz, Ten, który jest w niebie. Nie chciejcie również, żeby was nazywano mistrzami, bo tylko jeden jest wasz Mistrz, Chrystus.
Największy z was niech będzie waszym sługą. Kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się poniża, będzie wywyższony”.
Jedno z pytań, które powstają przy słuchaniu dzisiejszej Ewangelii, można by sformułować w taki sposób: czy w naszym życiu chodzi o to, żeby pokazać, że żyjemy, czy o to, abyśmy naprawdę żyli. Inaczej mówiąc: pokazać innym, że jesteśmy, czy rzeczywiście być. Jezus przestrzega nas przed pozorami życia, przed czynieniem czegokolwiek na pokaz.
W człowieku po grzechu jest jakaś szczególna potrzeba, by bardziej zaistnieć w oczach innych. Grzech jest bowiem doświadczeniem, które neguje w nas coś z prawdy naszego życia. Dlatego człowiek czuje potrzebę, by tę stratę niejako nadrobić. Może się to przejawiać w różnego rodzaju aktywności bądź dominacji albo też przez zamknięcie w sobie, ukrycie, ucieczkę. Ostatecznie jedna i druga postawa wyraża potrzebę zwrócenia na siebie uwagi. Jezus chce nam pomóc stawać w prawdzie i czynić prawdę. Ma to szczególne odniesienie do naszych wzajemnych relacji, a zwłaszcza do relacji: nauczyciel – uczeń, starszy – młodszy, przewodnik życiowy i ten, kto jest prowadzony.
Jezus przestrzega nas przed pozorami czynionymi zarówno wobec bliźnich, jak też wobec samych siebie. Przestrzega przed fikcją wielkości i podejmowaniem zobowiązań, a potem przymuszaniem innych do ich wypełnienia. Nabiera to szczególnej wagi, gdy ktoś otrzymał misję przewodniczenia, gdy ma władzę bądź pełni określoną funkcję społeczną czy zadanie wychowawcze.
Fascynuje nas to wszystko, co jawi się jako doskonałe, idealne. Chcielibyśmy, aby to, co nas pociąga, spełniło się w nas. Jeszcze bardziej oczekujemy tego od naszych bliźnich. W zależności od naszych zadań i pozycji w danej społeczności od ludzi nam powierzonych czy tych, z którymi przebywamy i stykamy się na co dzień, oczekujemy poprawnych (zgodnych z jakimś ideałem) zachowań, bo to jest wygodne dla nas.
Jezus nie przekreśla tych ideałów, ale też ich nie absolutyzuje (nie wynosi) i nie przedstawia jako celu do osiągnięcia. Sprowadza je raczej niejako na ziemię, do naszej rzeczywistości. Przestrzega przed zajmowaniem pierwszych miejsc i odnoszeniem wszystkiego i wszystkich do siebie, co wyraża się także w oczekiwaniu pozdrowień i zwrotów, które tylko pozornie świadczą o wielkości i znaczeniu tych, do których są kierowane.
Wobec tych wszystkich pozorów Jezus wskazuje na realizm życiowy. Spełnia się on przede wszystkim w mentalności i postawie sługi. Droga do wielkości prowadzi przez służbę bliźniemu, służbę bezinteresowną, i odkrywa inny wymiar człowieczeństwa. Nie jest to jednak zupełnie nowy wymiar, lecz raczej odkrycie prawdy o człowieku, złożonej w nim przez Boga od momentu stworzenia. Ta prawda, zatarta przez grzech człowieka, została odnowiona w Jezusie Chrystusie. Jest nią fakt bycia na obraz i podobieństwo Boga.
Tylko w świetle tej prawdy, na nowo objawionej w Jezusie Chrystusie i podanej człowiekowi przez Kościół w słowie Bożym i w sakramentach, człowiek może odnaleźć prawdę o sobie i o swoich relacjach z bliźnimi. O tym, że jest stworzony i odkupiony po to, by tworzyć wspólnotę sióstr i braci, dzieci jednego Ojca. W tym względzie Jezus jest naszym jednym Mistrzem, który nas tego uczy i to nam umożliwia. On wobec nas stał się sługą, byśmy mogli i umieli odkryć prawdę o sobie jako słudzy wobec siebie i dzieci jednego Ojca. Kto tę prawdę pozna, temu nie jest trudno służyć, pozostać obok bliźniego jako jego mniejszy brat czy siostra. Staje się to możliwe dzięki poznaniu jednego Ojca. Nie potrzeba pozorów, nie potrzeba udawania. Prawda o dziecięctwie Bożym jest wystarczająco wielka i najpełniej określa godność człowieka, nawet jeśli spełnia najniższą – w oczach ludzi – posługę wobec bliźnich.
Chrześcijaństwo to nie nadawanie wielkości człowiekowi czy osiąganie ludzkiej doskonałości – jakkolwiek one byłyby pojmowane i w jakiejkolwiek dziedzinie miałyby się spełnić. Chrześcijaństwo to pokorne, ale zwycięskie życie w prawdzie; życie w prostocie, której nie zakłócą różne przeciwności, dzięki mocy przyjmowania nieoczekiwanych wydarzeń, a czasem nieprzyjaznych nam postaw bliźnich; to życie przeniknięte oddawaniem chwały Bogu, że taką moc dał ludziom.
[Msz]
Kwiecień 2024
