Bezpieczne place zabaw: czym są nawierzchnie bezpieczne?

Jaka nawierzchnia na plac zabaw będzie najlepsza? Odpowiedź na to pytanie jest bardziej skomplikowana, niż mogłoby się wydawać, bo wszystko zależy od konkretnego przypadku. W tym artykule postaramy się jednak zebrać najważniejsze informacje na temat podłoża pod place zabaw. Jakie są jego funkcje i rodzaje? Czym się kierować przy wyborze nawierzchni?

Rola nawierzchni na placu zabaw

Nawierzchnie bezpieczne pełnią niezwykle ważną funkcję na placu zabaw. To dzięki nim dziecko, któremu przydarzy się upadek z jakiejś wyższej konstrukcji, nie dozna obrażeń zagrażających życiu. O właściwościach amortyzacyjnych danego podłoża pod place zabaw mówi tzw. współczynnik HIC, czyli kryterium urazu głowy. Określa on maksymalną wysokość, z jakiej dziecko może upaść na nawierzchnię, nie doznając poważnych konsekwencji dla zdrowia na skutek urazu głowy (wstrząśnienie mózgu czy pęknięcie czaszki).

Jakie są rodzaje podłoży pod place zabaw?

Nawierzchnie pod place zabaw różnią się od siebie przede wszystkim wyglądem oraz właściwościami amortyzacyjnymi. Ma to bezpośredni związek z tworzywem, z jakiego zostały wykonane. W podstawowy sposób można podzielić podłoża na naturalne (np. żywa murawa, piasek, kora drzewna) oraz syntetyczne (np. mata przerostowa, nawierzchnia bezpieczna EPDM, sztuczna trawa, wióry gumowe).

Normy i standardy dotyczące nawierzchni na placu zabaw

Dokument odniesienia, według którego przeprowadzany jest proces certyfikacji podłoża pod place zabaw, stanowi norma PN-EN 1177. To właśnie tam znajdują się wytyczne dotyczące właściwości amortyzacyjnych nawierzchni bezpiecznych oraz metod ich badania.

Wymogi bezpieczeństwa dla nawierzchni pod place zabaw

Bezpieczeństwo na placu zabaw nie jest możliwe do uzyskania bez odpowiednio dobranej nawierzchni. Potwierdzeniem właściwości amortyzacyjnych danego podłoża jest certyfikat wydany przez uprawnioną do tego jednostkę certyfikującą. 

Instytut Nadzoru Technicznego określa współczynnik HIC, upuszczając na nawierzchnię z różnych wysokości model ludzkiej głowy. Badania takie mogą być wykonywane zarówno w laboratorium, jak i w terenie. 

Popularne materiały stosowane jako nawierzchnie bezpieczne

Każdy projektant w pewnym momencie musi zadać sobie pytanie, jaka nawierzchnia na plac zabaw sprawdzi się najlepiej. Jak mówią przepisy, na publicznych obiektach musi się znaleźć bezpieczne podłoże na określonym obszarze pod urządzeniami, których wysokość swobodnego upadku jest większa niż 1 m. To w dużej mierze determinuje wybór konkretnego materiału, ponieważ tworzywa różnią się między sobą przede wszystkim zdolnością do amortyzacji uderzeń.

Przegląd materiałów: gumowe płyty, sztuczna trawa i inne

Bezpieczne place zabaw mogą powstawać z wykorzystaniem różnych tworzyw. Największy poziom amortyzacji zapewniają te powstające na bazie gumy, a więc miękkie płytki, maty przerostowe czy też podłoże na plac zabaw wylewane z granulatu gumowego. 

Mniejszą zdolność do tłumienia uderzeń wykazują wióry gumowe, kora drzewna, piasek, żwir, sztuczna trawa, a nawet naturalna darń (gleba). W przypadku materiałów sypkich istotne jest, by dobrać odpowiednią grubość warstwy. Jako nawierzchnia bezpieczna w zupełności nie sprawdzą się podłoża twarde, takie jak beton czy kostka brukowa.

Jak wybrać odpowiednią nawierzchnię dla placu zabaw?

Producent oferujący wyposażenie rekreacyjne dla dzieci najlepiej doradzi nam, jaka nawierzchnia na plac zabaw będzie odpowiednia. Kierując się specyfikacją techniczną poszczególnych materiałów wykorzystywanych jako bezpieczne podłoża, projektanci wybierają tworzywo, które ma odpowiedni HIC, oraz oceniają, jak gruba musi być jego warstwa, aby dobrze amortyzować ewentualne upadki dzieci. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat, jak powstają bezpieczne place zabaw i dlaczego zaufany producent to podstawa, polecamy również ten artykuł.

Kryteria wyboru nawierzchni pod place zabaw

Jak już wspomniano, nawierzchnia na plac zabaw musi przede wszystkim mieć dobre właściwości amortyzacyjne. Nie mniej istotne są jednak jej walory estetyczne. Na przykład, sztuczna trawa ceniona jest za swój wygląd, który wprowadza na obiekt dużo zieleni. Z kolei gumowe podłoża pod place zabaw mogą występować właściwie w niezliczonej ilości kolorów i wzorów. Da się nie tylko dobrać wariant, który świetnie komponuje się z designem wyposażenia rekreacyjnego, ale nawet taki, który sam w sobie będzie dekoracją.

Co ciekawe, niektóre rodzaje nawierzchni syntetycznych mogą pełnić dodatkowe funkcje, wizualnie dzieląc przestrzeń na różne strefy. Przykładowo, za pomocą gumowych płytek można ułożyć pola do gry klasy lub plansze do innych gier i zabaw ruchowych. To świetny sposób na wykorzystanie miejsca - bezpieczne podłoże na plac zabaw i dodatkowe miejsce do zabawy w jednym.

Jeszcze większe możliwości dają nawierzchnie pod place zabaw wylewane z granulatu gumowego. Dzięki nim da się ,,wymalować” różne linie podziału, zaznaczając na przykład strefę, gdzie lądują dzieci zjeżdżające ze zjeżdżalni - będzie to sygnał dla innych małych użytkowników, że trzeba uważać. 

Podsumowanie artykułu

Podłoże na plac zabaw, poza walorami estetycznymi i funkcjonalnymi, pełni zasadniczą funkcję, jaką jest zapewnienie bezpieczeństwa bawiącym się maluchom. Należy je dobrać w taki sposób, aby uzyskać odpowiedni poziom amortyzacji ewentualnych upadków dzieci.

Pamiętajmy, że nawierzchnie pod place zabaw charakteryzują się różnymi właściwościami i przy ich doborze najlepiej zdać się na pomoc ekspertów. Producenci wyposażenia rekreacyjnego dla najmłodszych na ogół oferują także szeroki wybór podłoży i z pewnością wybiorą coś idealnego na nasz obiekt. Artykuł powstał we współpracy z lubelską firmą Activeline, która od ponad dekady buduje bezpieczne place zabaw w całej Polsce.