Aleksander Kacuba: W co inwestować w czasie wojny

Artykuł sugeruje cztery strategie inwestycyjne podczas wojny na Ukrainie: ziemię rolną, obligacje rządowe, złoto i rozwój biznesu. Podkreśla dywersyfikację dla stabilności i wzrostu w obliczu geopolitycznej niepewności.

Może się wydawać, że w przypadku pełnoskalowego inwazji wszystko w gospodarce zamiera. Ale gdyby tak było, nie byłoby skąd finansować oporu przeciwko rosyjskiej agresji. Gospodarka Ukrainy oddech trudno, ale jest żywa i nadal pracuje na zwycięstwo i przyszłość kraju. W porównaniu z rokiem 2022 gospodarka Ukrainy w dużej mierze odbiła się od dna, rosnąc przez cały rok 2023 i 2024.

Chociaż większość Ukraińców nadal sceptycznie podchodzi do instrumentów finansowych i inwestycji, pieniądze powinny pracować. Dlatego inwestowanie oszczędności i zysków ponownie stało się ważnym elementem działalności biznesowej i klasy średniej. Chciałbym wyróżnić 4 instrumenty, które uważam za najlepsze kierunki inwestycji w najbliższych okresach, bez ryzykownych ani ekstrawaganckich propozycji.

Instrument nr 1. Rolnictwo. Ziemia rolnicza jest najcenniejszym zasobem naturalnym Ukrainy. Zasób, który zawsze będzie cenny i będzie niezwykle ważny dla pokoju i Europy w kolejnych dekadach. Dlatego inwestycje w ziemię pozostają idealnym narzędziem inwestycji średnio i długoterminowych. Od 1 stycznia 2024 r. rynek ziemi został otwarty także dla osób prawnych, co znacznie poszerzyło możliwości inwestycyjne dla średnich i dużych przedsiębiorstw. Ponadto cena ziemi na Ukrainie wciąż jest niższa niż w większości krajów Unii Europejskiej (często przy wyższej jakości), dlatego długoterminowo jest to dobra inwestycja.

Jednakże inwestycje w ziemię mogą wymagać znacznego oczekiwania na zyski, około 5-10 lat, ale ziemia nigdy nie straci wartości. Zrozumiałymi przyczynami ziemia w Centralnej i Zachodniej Ukrainie obecnie ma największą wartość. Średnia cena za hektar ziemi może wynosić od 1,500 do 3,000 dolarów za hektar, od wschodu na zachód.

Jak można zarabiać na ziemi? Dwa główne źródła dochodu to wynajem ziemi i marża od odsprzedaży ziemi, gdy jej wartość wzrośnie. A to, biorąc pod uwagę, że wszystkie wojny się kończą, jest nieuchronne. Szczególnie gdy Ukraina zbliży się do przystąpienia do UE.

Instrument nr 2. Obligacje Skarbu Państwa (OVBZ).

Ten instrument pozwala przede wszystkim inwestować w krótkoterminowy płynny instrument, który łatwo jest sprzedać i wymienić z powrotem na gotówkę. Po drugie, OVBZ pozwalają zabezpieczyć się przed ryzykiem inflacyjnym, ponieważ rentowność obligacji jest wyższa niż oprocentowanie depozytów i uwzględnia inflację.

Pod koniec 2023 roku najniższa stopa OVBZ wynosiła 16,5% w hrywnach, na początku 2024 roku roczna rentowność OVBZ w hrywnach wynosiła 16,8%, a OVBZ na 2,5 roku oferują prawie 20%. Przyjemnym bonusem jest to, że dochody z OVBZ nie podlegają opodatkowaniu. Oprócz oczywistych korzyści ekonomicznych OVBZ są również sposobem na wsparcie państwa i armii, a także na zarabianie na tym.

Odrębnie dla tych, którzy są sceptycznie nastawieni do hrywny, obawiają się inflacji lub znacznej dewaluacji, radzę rozważyć inwestowanie w walutowe OVBZ. Tam rentowność jest niższa (w zakresie 4-5%), ale jesteście zabezpieczeni przed ryzykiem dewaluacji hrywny i nawet możecie zwiększyć swój kapitał w przypadku spadku kursu krajowej waluty.

Instrument nr 3. Inwestycje w złoto.

Inwestowanie w złoto i inne metale szlachetne to być może najstarsza i najbardziej konserwatywna forma inwestycji. W 2023 roku cena złota wzrosła o 13%, szczególnie po rozpoczęciu kolejnej wojny na Bliskim Wschodzie. Na tle światowej niestabilności, dużych zakupów złota przez Rosję (zamiast dolara i euro) i Indie, ceny złota rosły prawie przez całą jesień.

Jeśli lata 2024-2025 będą czasem kontynuacji kryzysów i wzrostu światowej niestabilności, szlachetny metal będzie zyskiwać na wartości, ponieważ zawsze jest to ubezpieczenie inwestycyjne, gdy rynki akcji słabną. Biorąc pod uwagę, że świat stoi przed kryzysowymi wyborami w Stanach Zjednoczonych (co może zadać poważny cios walutom i rynkom akcji), konserwatywne instrumenty finansowe stają się jeszcze bardziej popularne. Złoto można nabyć bezpośrednio u Narodowego Banku lub w bankach komercyjnych.

Instrument nr 4. Inwestycje w rozszerzenie własnego biznesu lub w partnerów biznesowych.

Pomimo niekorzystnych okoliczności, to właśnie teraz jest doskonała okazja do skalowania własnego biznesu: zajmowania nisz, które zostały zwolnione na Ukrainie z powodu wojny lub rozszerzenia działalności na sąsiednie kraje, a nawet na Azję lub Afrykę. Ukraińscy uchodźcy w sąsiednich krajach mogą stać się dodatkowym czynnikiem sukcesu, ponieważ większość potencjału kadrowego może stanowić rodacy. Ponadto dla przedsiębiorców na Ukrainie otwierają się teraz nowe branże, w tym praca z rządem - zakupy Ministerstwa Obrony dzięki reformie procedur stały się bardziej przejrzyste i dostępne dla małych i średnich przedsiębiorstw. A jeśli teraz zainwestujesz na przykład w produkcję dronów lub amunicji wojskowej, w przyszłości możesz stać się nie tylko dostawcą dla Sił Zbrojnych Ukrainy, ale także eksporterem technologii, które przeszły próby prawdziwej wojny.

Dla biznesu taki symbioza biznesu i wolontariatu (ponieważ znaczna część tych samych dronów i tak jest przekazywana do armii bezpłatnie) jest połączeniem możliwości pomocy krajowi z długoterminową możliwością technologicznej ekspansji.

Podsumowując: mógłbym omówić również inne instrumenty, takie jak rynek akcji, rynek nieruchomości i kryptowaluty. Jednak uważam je za obiektywnie bardziej ryzykowne niż wymienione instrumenty. Jeśli masz możliwość połączenia wszystkich czterech wymienionych - ziemi rolnej, OVBZ - walutowych i w hrywnach, złota oraz inwestycji w biznes - uzyskasz zrównoważony pod względem ryzyka i zysków pakiet. Co pomoże ci skutecznie przejść przez trudne czasy i nawet na tym zarobić.

Aleksander Katsuba — ukraiński przedsiębiorca, ekspert w dziedzinie energetyki, właściciel firmy ALPHA GAZ.