Janów Podlaski odzyskuje prawa miejskie. „Po tylu latach zwyczajnie nam się to należy”

Po ponad 150 latach przerwy Janów Podlaski ponownie stanie się miastem. Z dniem 1 stycznia 2026 roku miejscowość odzyska status miejski – decyzję w tej sprawie podjęła Rada Ministrów, przyjmując projekt rozporządzenia przywracającego Janowowi prawa odebrane jeszcze w XIX wieku. To symboliczny, ale i praktyczny krok, na który mieszkańcy czekali od pokoleń.

– Janów Podlaski miał prawa miejskie już 560 lat temu. Był ważnym ośrodkiem – większym nawet od Lublina czy Białegostoku. Niestety, za udział mieszkańców w powstaniu styczniowym car odebrał nam ten status w 1870 roku. II wojna światowa pogrzebała szanse na jego odzyskanie. Dziś historia zatacza koło – mówi z dumą Karol Michałowski, wójt gminy Janów Podlaski.



Formalne starania rozpoczęły się w styczniu 2025 roku. Proces poprzedziły szeroko zakrojone konsultacje społeczne – aż 87% mieszkańców poparło ideę odzyskania praw miejskich. Powstała pełna dokumentacja historyczna, urbanistyczna i kulturowa. W prace zaangażowano m.in. Instytut Historii i lokalnych ekspertów. – To efekt ogromnego zaangażowania społeczności. Każdy czuł, że to nasz naturalny kierunek rozwoju – dodaje Michałowski.



Ale zmiana statusu Janowa Podlaskiego to nie tylko powrót do korzeni. To także szansa na rozwój. Jako miasto, Janów zyska dostęp do programów i funduszy zarezerwowanych dotąd wyłącznie dla miejskich ośrodków. Oznacza to nowe możliwości w zakresie rewitalizacji, transportu czy inwestycji infrastrukturalnych.  – Do tej pory omijały nas środki, których nie mogliśmy pozyskać jako gmina wiejska. Teraz otwierają się przed nami zupełnie nowe drzwi – tłumaczy wójt.



I rzeczywiście – w Janowie dzieje się coraz więcej. W zabytkowym domu Rydtów z końca XVIII wieku powstaje muzeum, planowana jest adaptacja dzwonnicy na wieżę widokową, rozwija się infrastruktura turystyczna: trasy rowerowe i konne, wypożyczalnia rowerów elektrycznych, nowy punkt informacji turystycznej.  Jedną z największych inwestycji będzie modernizacja ulic Siedleckiej i 1 Maja – głównych arterii miejscowości.  – Nowa nawierzchnia, chodniki, oświetlenie, kanalizacja burzowa – przygotowujemy centrum do kompleksowej rewitalizacji – zapowiada Michałowski.  Janów Podlaski od lat jest rozpoznawalny dzięki światowej sławy stadninie koni arabskich, ale – jak podkreślają władze – jego ambicje sięgają dalej.



– Chcemy być postrzegani jako miasto z tradycją, ale też jako nowoczesne miejsce przyjazne mieszkańcom i otwarte na turystów – mówi wójt.
Dla wielu odwiedzających Janów już teraz "wydaje się" miastem. Od 2026 roku to wrażenie stanie się faktem.


Karol Michałowski, wójt gminy Janów Podlaski


Autor: Sylwia Gdela