Zakochani w Ojczyźnie

14 lutego będziemy obchodzić 83. rocznicę przekształcenia Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. Po raz pierwszy będzie to święto państwowe, które decyzją parlamentu będzie nosić nazwę: Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej. W te obchody włączy się Koło Łuków Światowego Związku Żołnierzy AK.

Inicjatorem ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej były m.in. Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej i Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Projekt ustawy zgłosili posłowie Koalicji Obywatelskiej, a parlamentarzyści w Sejmie i Senacie przyjęli go przez aklamację. Ustawę podpisał Prezydent RP. Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej obchodzić będziemy 14 lutego. W tym roku, tego dnia, przypadać będzie 83. rocznica przekształcenia Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową, największą konspiracyjną armię w okupowanej Europie.

O tej rocznicy co roku pamięta Koło Łuków ŚZŻAK. Nie inaczej będzie i teraz. Maciej Fajzetel, prezes łukowskiego koła, zaprasza wszystkich w niedzielę 16 lutego na Mszę Świętą w intencji poległych i zmarłych bohaterów tej formacji. Eucharystia rozpocznie się o godzinie 13.00 w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego w Łukowie. Następnie wszyscy udadzą się przed pomnik kpt. Wacława Andrzeja Rejmaka ps. „Ostoja”, ostatniego komendanta Obwodu AK Łuków. - To będzie okazja do uczczenia dnia zakochanych w Ojczyźnie – mówi Maciej Fajzetel, zapraszając wszystkich do udziału w obchodach Narodowego Dnia Żołnierzy Armii Krajowej.

14 lutego 1942 r. Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski wydał rozkaz o przekształceniu Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. Utworzona 83 lat temu AK jest uważana za największe i najlepiej zorganizowane podziemne wojsko działające w okupowanej Europie. W momencie, w którym powstawała, było to około 100 tys. żołnierzy armii podziemnej, a w 1944 roku było ich ponad 480 tys.

Korzenie Armii Krajowej sięgają zawiązanej w nocy z 26 na 27 września 1939 roku przez grupę wyższych oficerów z gen. Michałem Karaszewiczem-Tokarzewskim, przy współudziale prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego, konspiracyjnej organizacji Służba Zwycięstwu Polski, która stała się zalążkiem rozbudowanego potem Polskiego Państwa Podziemnego.

Utworzona 27 września 1939 roku Służba Zwycięstwu Polski została przekształcona najpierw w 1940 roku w Związek Walki Zbrojnej, a następnie rozkazem Naczelnego Wodza w Armię Krajową. Decyzja o powstaniu AK była podyktowana koniecznością scalenia polskich konspiracyjnych oddziałów zbrojnych i podporządkowania ich rządowi RP w Londynie. W skład AK weszło ok. 200 organizacji wojskowych, zarówno spod okupacji niemieckiej, jak i sowieckiej.

Armia Krajowa była konspiracyjną organizacją wojskową stanowiącą integralną część Sił Zbrojnych RP. Podlegała Naczelnemu Wodzowi i Rządowi Rzeczypospolitej Polskiej na uchodźstwie. W zamierzeniach rządu miała być organizacją ogólnonarodową, ponadpartyjną, a jej Komendant Główny jedynym, upełnomocnionym przez rząd dowódcą krajowej siły zbrojnej. Głównym zadaniem AK było prowadzenie walki o odzyskanie niepodległości przez organizowanie i prowadzenie samoobrony i przygotowanie armii podziemnej na okres powstania, które miało wybuchnąć na ziemiach polskich w okresie militarnego załamania Niemiec.

Kolejnymi dowódcami AK byli generałowie: Stefan Rowecki ps. Grot – do 30 czerwca 1943 roku, Tadeusz Komorowski ps. Bór – do 2 października 1944 roku, Leopold Okulicki ps. Niedźwiadek – do 19 stycznia 1945 roku. Komendant Główny AK podlegał Naczelnemu Wodzowi Polskich Sił Zbrojnych.

19 stycznia 1945 roku Komendant Główny gen. Okulicki wydał rozkaz o rozwiązaniu AK. Straty AK wyniosły ok. 100 tys. poległych i zamordowanych żołnierzy, ok. 50 tys. zostało wywiezionych do ZSRS i uwięzionych. Do moskiewskiego więzienia trafił m.in. gen. Okulicki, sądzony w procesie szesnastu przywódców Polskiego Państwa Podziemnego. Wobec represji sowieckich i polskich służb bezpieczeństwa nie wszystkie oddziały AK podporządkowały się rozkazowi o demobilizacji. Powstały nowe organizacje konspiracyjne m.in. Ruch Oporu Armii Krajowej i Zrzeszenie “Wolność i Niezawisłość”. Żołnierze AK byli prześladowani przez władze komunistyczne, zwłaszcza w okresie stalinizmu, wielu z nich skazano na karę śmierci lub wieloletniego więzienia.

Preambuła ustawy: „W hołdzie żołnierzom Armii Krajowej – największej konspiracyjnej armii w podbitej przez Niemcy i Rosję Europie, armii, która jako zbrojne ramię Polskiego Państwa Podziemnego prowadziła bohaterską walkę o odzyskanie przez Rzeczpospolitą Polską suwerenności i niepodległości, a której żołnierze po II wojnie światowej byli prześladowani przez władze komunistyczne zależne od Związku Sowieckiego”.



informacja i zdjęcie: ŚZŻAK Koło Łuków/archiwum podlasie24