Kwadrans o wsi i rolnictwie z 30 listopada 2023 r.

Nowoczesne technologie wkroczyły już dawno do produkcji rolnej. To jednak nie tylko elektronika i komputery sterujące maszynami i urządzeniami. Krajowy Ośrodek Wsparcia rolnictwa nadzoruje prace nad dwoma wyjątkowymi innowacyjnymi projektami skierowanymi do polskiego rolnictwa i branży rolno-spożywczej. Pierwszy z nich to paszportyzacja polskiej żywności, drugi - system satelitarnego monitorowania upraw rolnych.

Paszportyzacja polskiej żywności

Prace nad paszportyzacją polskiej żywności trwają blisko dwa lata. Projekt przy merytorycznym wsparciu Centrum GovTech Polska, pod nadzorem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Pilotaż realizowany jest przez Naukową i Akademicką Sieć Komputerową – Państwowy Instytut Badawczy i został uruchomiony w grudniu 2021 r. Koszt finansowania pilotażu określono na poziomie 16,8 mln zł. Głównym założeniem Systemu satelitarnego monitorowania upraw rolnych jest wsparcie rolników oraz producentów rolnych w podejmowaniu decyzji o uprawie ziemi. Głównymi odbiorcami projektu są rolnicy i przedstawiciele administracji publicznej. Anna Mączka, zastępca dyrektora Departamentu Innowacji KOWR powiedziała w rozmowie z Andrzejem Ilczukiem, że właśnie 30 listopada 2023 roku, po blisko dwóch latach prac dobiega końca pilotaż Paszportyzacji polskiej żywności. pilotażowego projektu. W tym nowatorskim i innowacyjnym projekcie chodzi o zagregowanie w jednym miejscu informacji o danym produkcie ,,od pola do stołu". „Paszport” dla produktów żywnościowych objętych pilotażem, czyli wieprzowiny, wołowiny i ziemniaków, stanowi połączenie danych z procesu produkcji, praktyk stosowanych przez producentów rolnych oraz danych będących w gestii administracji publicznej sprawującej nadzór nad bezpieczeństwem i jakością żywności. Korzyści z „paszportyzacji” to przede wszystkim zwiększenie wiarygodności polskiej żywności, zarówno na rynku polskim, jak i za granicą, poprzez dostarczenie transparentnych i niepodważalnych informacji o kluczowych etapach produkcji w łańcuchu żywnościowym. Wartością dodaną będzie także wzmocnienie pozycji konkurencyjnej i wizerunku rodzimych produktów rolno-spożywczych. W konsekwencji przełoży się to na zwiększenie eksportu polskich produktów żywnościowych, w tym także uzyskanie wyższych cen. „Paszportyzacja” ograniczy przypadki fałszowania i marnotrawienia żywności, co w dzisiejszych czasach jest niezwykle istotną kwestią w kontekście zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego. Anna Mączka powiedziała, że pilotażowy projekt Paszportyzacji polskiej żywności i jego efekty potwierdzają, że przedsięwzięcie polegające na budowie i wdrożeniu Docelowego Systemu IT jako jednego wspólnego systemu IT dla wielu rynków i produktów jest wykonalne, celowe i opłacalne.

Pilotaż potwierdził również, że przy zastosowaniu narzędzia, jakim jest Pilotażowy System IT, istnieje możliwość wygenerowania pełnego zakresu „paszportu” dla mięsa wołowego, wieprzowego oraz ziemniaków. Docelowy system powinien być implementowany na tych rynkach, w których najważniejszym czynnikiem konkurencyjnym nie jest jak najbardziej korzystna cena, ale raczej jakość, wiarygodność pochodzenia, itp. Do tych rynków można zaliczyć w pierwszej kolejności rynek wołowiny i ziemniaków. Dyrektor Anna Maczka dodała, że budowa docelowego systemu dla tych dwóch rynków potrwa trzy lata.

S2MUR

Marcin Leończyk kierownik projektu System Satelitarnego Monitorowania Upraw Rolnych w Departamencie Innowacji KOWR przypomniał, że System Satelitarnego Monitorowania Upraw Rolnych (S2MUR) to projekt, którego głównym celem jest wsparcie rolników oraz producentów rolnych w podejmowaniu decyzji o uprawie ziemi. Ma on dostarczać pełną wiedzę o stanie upraw rolnych. Informacje będą przydatne nie tylko na co dzień, ale również w czasie nieprzewidzianych zjawisk atmosferycznych takich jak susze, powodzie czy silne mrozy. System będzie też generował raporty szacowania strat z uwzględnieniem oceny plonowania. To wszystko będzie możliwe dzięki zastosowaniu technologii informatycznych: sztucznej inteligencji, data science oraz opcjonalnie Internetu rzeczy. Celem technicznym projektu S2MUR jest zaprojektowanie, następnie budowa systemu informatycznego, który będzie monitorował uprawy rolne na terenie całego kraju.

Marcin Leończyk dodał, że rolnik będzie mógł wygenerować raport dotyczący wyłącznie swoich upraw. S2MUR będzie wykorzystywał synergię danych: satelitarnych, meteorologicznych, glebowych i statystycznych. Dzięki użyciu technik obliczeniowych, będzie można uzyskać o wiele dokładniejsze dane niż w klasycznej metodzie szacowania szkód. Ułatwi to, a nawet wyeliminuje pracę komisji szacujących straty w terenie.

W lipcu 2023 r. roku decyzją Prezesa Rady Ministrów budowę Systemu Satelitarnego Monitorowania Upraw Rolnych powierzono Instytutowi Upraw Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowemu Instytutowi Badawczemu, przy czym KOWR pozostaje zleceniodawcą z decydującym głosem dotyczącym jego kształtu. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa współpracuje w tym zakresie również z Instytutem Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz Centralnym Ośrodkiem Badania Odmian Roślin Uprawnych.



POSŁUCHAJ