Po szeregu konsultacji społecznych, które odbywały się w całej Polsce, samorządowcy zaprezentowali 21 postulatów, czyli najważniejszych wyzwań dla wspólnot lokalnych.
Główne hasło brzmi „Chcemy Polski samorządnej i solidarnej, w której mieszkańcy sami decydują o losach swoich lokalnych wspólnot”. – Dzisiaj co prawda mamy wybory do władz centralnych, ale w samorządzie tyle się teraz dzieje, że myślę, że nasz głos powinien być słyszalny i mamy nadzieję, że będzie wzięty pod uwagę. Mamy 21 tez, które każdemu komu Rzeczpospolita jest droga, powinny być bliskie, bo one podsumowują to co dzisiaj się dzieje – wyjaśnił wójt gminy Terespol Krzysztof Iwaniuk.
Wiele reform, które w ostatnim czasie wchodzą w życie odczuwają samorządy. -Wystarczy wspomnieć o obniżeniu stawek podatku PIT do 18 procent, zwolnieniu z podatku przedsiębiorców do 26 roku życia - to wszystko ma wpływ na finanse samorządu - podkreśla wójt Iwaniuk. Prawie 50 procent wpływów z podatku PIT trafia do budżetu każdej jednostki samorządowej. W skali kraju jest to kwota ok. 14 mld złotych.
– Teraz szczególnie dotyczy to tych gmin najmniejszych, najsłabszych bo ok. 1000 gmin ma mniej niż milion złotych nadwyżki operacyjnej, a 585 gmin ma mniej niż pół miliona, a 1/3 samorządów jest na krawędzi swojej wydolności. Jeżeli dołożymy do tego podwyżki dla nauczycieli, to zachodzi obawa, że niektóre samorządy będą miały kłopoty z utrzymaniem płynności finansowej, albo nawet z uchwaleniem budżetu – podkreślił wójt Krzysztof Iwaniuk.
Kolejna kwestia dotyczyła programu finansowania dróg lokalnych, który zapowiadany był już
w tamtym roku, a lista została opublikowana dopiero niedawno. – Bardzo czekaliśmy na te pieniądze. Wszyscy dobrze wiemy, że program jest bardzo ważny. Jeszcze nigdy tak nie było, że w ubiegłym roku składaliśmy wnioski, a do września czekaliśmy na rozstrzygnięcie kto dostał dofinansowanie i jeszcze jest ono uzależnione od zamożności. To jest taka sytuacja, że zaczyna się ręczne sterowanie, a nie o to chodzi, te zasady powinny być jednoznaczne i sprawne – zaznaczył Krzysztof Iwaniuk.
Jeden z problemów z jakim będą musiały się zmierzyć samorządy będzie dotyczył ochrony środowiska. Chodzi szczególnie o program "Czyste Powietrze", a także zadania związanych z energią odnawialną. – Te programy będą miały duże znaczenie w przyszłości. I żeby z nich skorzystać potrzebny jest wkład własny, bo poziom dofinansowania z pieniędzy unijnych się obniża. W najbiedniejszych regionach, i nas to pewnie też to będzie dotyczyło, to ok. 70 procent, w związku z tym trzeba mieć większy wkład własny. A tymczasem pojawiają się nowe trudności jak obniżenie PIT czy finansowanie oświaty. Myślę, że to ważna dyskusja, że samorządy są ważnym elementem Rzeczypospolitej, bo silne samorządy to silne państwo – stanowczo podkreślił Wójt Krzysztof Iwaniuk.
ICH/Kobylany
Kwiecień 2024
