Życiorys:

Stanisław Gądecki urodził się w Strzelnie (woj. poznańskie) dnia 19 października 1949 roku, z rodziców Leona i Zofii. Tam też egzaminem maturalnym ukończył Liceum Ogólnokształcące (31 maja 1967 roku).

Dnia 5 czerwca 1967 roku został przyjęty do Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie, gdzie w latach 1967-1973 studiował filozofię i teologię. Tam - pod kierunkiem ks. prof. Felicjana Kłonieckiego - napisał pracę dyplomową pt.: „Herodeion w świetle historii, geografii i archeologii". Święcenia kapłańskie przyjął z rąk księdza kardynała Stefana Wyszyńskiego w Bazylice Archikatedralnej w Gnieźnie, w Wigilię Zesłania Ducha Świętego, dnia 9.VI.1973 roku.

Decyzją kardynała prymasa został skierowany do Rzymu na studia specjalistyczne z zakresu biblistyki. Studiował na Pontificium Institutum Biblicum de Urbe, uzyskując licencjat (9 lutego 1977 roku) na podstawie pracy: „Lo stato primitivo e la versione lucana della parabola degli invitati che si scusano (Lc 14,16-24)", napisanej pod kierunkiem ks. prof. Jacques Dupont. Następnie udał się do Jerozolimy na Studium Biblicum Franciscanum (1976/77), celem pogłębienia studiów archeologicznych i judeochrześcijańskich. Po powrocie do Rzymu ukończył rok doktorancki (22 maja 1978 roku) i na podstawie pracy: „La liberazione e salvezza nel secondo libro dei Maccabei", napisanej pod kierownictwem prof. P. Zeraffy na Pontificia Studiorum Universitas a S.Thoma Aq. in Urbe, zdobył doktorat z teologii biblijnej (summa cum laude; 16 czerwca 1982 roku). W okresie studiów - prócz starożytnych języków biblijnych - uczył się języków nowożytnych: włoskiego na Università Italiana per Stranieri w Perugii - 1973; francuskiego na Institut Catholique de Paris i na École Pratique dell'Alliance Française w Paryżu - 1974; angielskiego w Brighton Overseas Students Center i The London School of English - 1975; niemieckiego na Goethe Institut w Passau - 1976 i 1977. Służył pomocą duszpasterską w różnych ośrodkach duszpasterskich na terenie Italii, Francji, Niemiec, W.Brytanii i USA.W 1982 roku wrócił do kraju i podjął pracę dydaktyczną z zakresu nauk biblijnych w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie (Archeologia Biblijna, Historia Starego i Nowego Testamentu, Wstęp ogólny do Pisma św., Ewangelie Synoptyczne, Pisma Janowe, Teologia Biblijna) oraz prowadzenie lektoratów języka angielskiego i niemieckiego.

Ponadto wykładał egzegezę Starego Testamentu w Prymasowskim Instytucie Teologicznym dla świeckich w Gnieźnie i Prymasowskim Instytucie Kultury Chrześcijańskiej w Bydgoszczy oraz w Wyższym Seminarium Duchownym Misjonarzy św. Rodziny w Kazimierzu Biskupim (1983-1992). Od 12 września 1986 do 12 czerwca 1989 roku pełnił funkcję wicerektora Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie. Służył pomocą duszpasterską w kościele rektorskim św. Jana Chrzciciela w Gnieźnie. Odpowiedzialny za organizację zagranicznych pielgrzymek diecezjalnych, członek Rady Ekonomicznej PWSD, sekretarz administracyjny periodyku Studia Gnesnensia, członek Biblijnej Komisji Przygotowawczej II Synodu Plenarnego. W lecie 1989 roku uczestniczył w programie studiów organizowanym przez Cardinal Bernardin Center for the Study of Eastern European Jewery na Spertus College of Judaica w Chicago, poświęconym żydowskiej teologii, liturgii i kulturze oraz amerykańskiemu pluralizmowi religijnemu. Na przełomie 1989/1990 prowadził badania w École Biblique et Archeologique w Jerozolimie. Uczestniczył w zjazdach, kolokwiach, sympozjach naukowych. Jest autorem ponad 900 artykułów z zakresu biblistyki i dialogu z judaizmem, homilii, rozważań, kilkunastu książek, w tym podręczników, tłumaczonych na język rosyjski.

Dnia 1 lutego 1992 mianowany biskupem pomocniczym archidiecezji gnieźnieńskiej i jej ordynariusza, otrzymał stolicę tytularną Rubiconu. Konsekracja biskupia miała miejsce w prymasowskiej archikatedrze w Gnieźnie dnia 25 marca 1992 roku. Nowy ordynariusz archidiecezji gnieźnieńskiej, abp Henryk Muszyński, powierzył mu - prócz zwykłej działalności duszpasterskiej - troskę o sprawy katechizacji i szkół katolickich, duszpasterstwo młodzieży, duszpasterstwo zakonów i permanentną formację prezbiterów archidiecezji gnieźnieńskiej. Przewodniczył Radzie Wydawniczej Gaudentinum. Był sekretarzem Międzynarodowego Komitetu Organizacyjnego Obchodów Tysiąclecia Śmierci św. Wojciecha.Dnia 28 marca 2002 roku został mianowany przez Jego Świątobliwość Jana Pawła II Arcybiskupem Metropolitą Poznańskim. Kanoniczne objęcie diecezji miało miejsce 2 kwietnia 2002 r. Uroczysty ingres do archikatedry poznańskiej odbył się 20 kwietnia 2002 roku. Dnia 29 czerwca 2002 roku na Placu św. Piotra z rąk Ojca Świętego otrzymał paliusz metropolitalny.

W wymiarze ogólnopolskim (od dnia 14 marca 1992 roku) abp Stanisław Gądecki wszedł w skład Komisji ds. Katolickiej Agencji Informacyjnej i został członkiem Rady Programowej KAI (był nim do 11 czerwca 2014 r.). Od 2 grudnia 1994 do 1 maja 1996 roku był członkiem Komisji KEP ds. Duchowieństwa. Dnia 20 czerwca 1992 roku zostaje mianowany przez Konferencję Episkopatu Polski wiceprzewodniczącym, a 10 marca 1994 roku przewodniczącym Komisji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem. Po reformie struktur Episkopatu Polski (1 maja 1996 roku) zostaje przewodniczącym Rady Episkopatu Polski ds. Dialogu Religijnego, obejmującej trzy gremia: Komitet do Dialogu z Judaizmem, Komitet do Dialogu z Religiami Niechrześcijańskimi, Komitet do Dialogu z Niewierzącymi. Inicjator Dnia Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce. W dniu 28 listopada 2002 roku został wybrany do Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski, a dnia 18 marca 2004 roku - na wiceprzewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski. W latach 2006-2016 pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Duszpasterstwa KEP, w latach 2009-2014 był członkiem Komisji Wspólnej Rządu RP i Konferencji Episkopatu Polski.Mianowany przez Ojca Świętego Jana Pawła II konsultorem Papieskiej Komisji ds. Religijnych Relacji z Żydami (1995-2008), brał udział w konferencjach, spotkaniach, sesjach, sympozjach poświęconych tej tematyce w kraju i za granicą. Ojciec Święty Franciszek 8 maja 2014 r. mianował abp. Stanisława Gądeckiego członkiem Kongregacji Nauki Wiary. Metropolita poznański brał też udział w Synodzie Biskupów w Rzymie poświęconym głoszeniu słowa Bożego (2008), nowej ewangelizacji (2012) oraz rodzinie (2014 i 2015). Abp Stanisław Gądecki 12 marca 2014 r. został wybrany na przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski na pięcioletnią kadencję, a 8 października 2016 r. na wiceprzewodniczącego Rady Konferencji Episkopatów Europy (Consilium Conferentiarum Episcoporum Europae, CCEE).


BP KEP

[MSz]