Reforma planistyczna wyzwaniem dla samorządów /AUDIO/

Lawinowy wzrost wniosków o warunki zabudowy, rosnące koszty i presja czasu – tak wyglądała codzienność samorządu Miasta i Gminy Pilawa w 2025 roku. Wszystko za sprawą reformy planowania przestrzennego, która nałożyła na gminy nowe, wymagające obowiązki.

Mijający rok był dla samorządu wyjątkowo wymagający. Po kompleksowej rozbudowie, przebudowie i nadbudowie Urzędu Miasta i Gminy poprawiły się warunki pracy urzędników oraz obsługa mieszkańców. Jednocześnie jednak wzrosła liczba zadań, z jakimi muszą mierzyć się pracownicy urzędu.

Kluczowym wyzwaniem okazała się nowelizacja ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym z 2023 roku, która wprowadziła obowiązek opracowania tzw. Planu Ogólnego. - To podstawowy dokument planistyczny, wyznaczający kierunki rozwoju gminy, strefy planistyczne oraz standardy urbanistyczne, takie jak intensywność i wysokość zabudowy czy obszary uzupełnienia zabudowy. Jego zapisy będą wiążące zarówno dla miejscowych planów zagospodarowania, jak i dla decyzji o warunkach zabudowy oraz lokalizacji inwestycji celu publicznego - podkreśla burmistrz Albina Łubian.

Świadomość nadchodzących zmian spowodowała lawinowy napływ wniosków o wydanie decyzji o warunkach zabudowy. Podczas gdy w poprzednim roku było ich niespełna sto, w 2025 roku złożono już ponad 800 wniosków. Do tej pory wydano około 400 decyzji, a pozostałe są w trakcie procedowania. Dodatkowym problemem są sytuacje, w których pojedyncze osoby składają po kilkadziesiąt wniosków jednocześnie, co znacząco obciąża urząd.

Wzrost liczby spraw oznacza również znacznie wyższe koszty. Obsługa procedur planistycznych kosztowała samorząd około 90 tysięcy złotych w ubiegłym roku, natomiast w 2025 roku wydatki te wzrosły do około 400 tysięcy złotych. Mimo zwiększenia zatrudnienia, dotrzymanie terminów pozostaje dużym wyzwaniem, zwłaszcza że planowanie przestrzenne to tylko jedno z wielu zadań realizowanych przez gminę, obok bieżącej pracy i inwestycji. - Nie wszystkie wnioski mieszkańców mogą zostać uwzględnione, m.in. z powodu ograniczeń wynikających z przepisów oraz niekorzystnych trendów demograficznych. Oznacza to, że część mieszkańców może być niezadowolona z ostatecznych rozstrzygnięć – zaznacza burmistrz.

Reforma planistyczna ma na celu uporządkowanie przestrzeni i zapewnienie zrównoważonego rozwoju, jednak dla samorządów oznacza ona ogromne wyzwanie organizacyjne, finansowe i proceduralne.

Więcej w rozmowie Waldemara Jaronia z burmistrz Albiną Łubian: